ĐỊNH LƯỢNG AFP
(Alpha fetoprotein)
AFP là glycoprotein trọng lượng phân tử 70 000 Daltons, được sinh sản bởi túi noãn, tế bào gan chưa biệt hóa và đường tiêu hóa của bào thai. Xét nghiệm AFP thường được chỉ định trong bệnh ung thư gan nguyên phát, xơ gan và theo dõi trong điều trị.
NGUYÊN LÝ
AFP được định lượng bằng phương pháp miễn nhiễm sandwich sử dụng công nghệ hóa phát quang hay điện hóa phát quang. AFP có trong mẫu thử đóng vai trò kháng nguyên được kẹp giữa hai kháng thể, kháng thể thứ nhất là kháng thể đơn dòng đặc hiệu kháng AFP đánh dấu biotin, kháng thể thứ hai là kháng thể đơn dòng đặc hiệu kháng AFP đánh dấu ruthenium (chất có khả năng phát quang) tạo thành phức hợp miễn nhiễm kiểu sandwich. Cường độ phát quang tỷ lệ thuận với nồng độ AFP có trong mẫu thử.
CHUẨN BỊ
Người thực hành:
01 cán bộ đại học, 01 kỹ thuật viên chuyên ngành hoa sinh
dụng cụ, hóa chất
dụng cụ: Máy xét nghiệm như Cobas e411, e170. e601, Architect….
Hóa chất: Hóa chất xét nghiệm AFP, chất chuẩn AFP, chất soát chất lượng AFP.
Người bệnh:
Người bệnh cần được giảng giải về mục đích của việc lấy máu để làm xét nghiệm.
Phiếu xét nghiệm:
Phiếu xét nghiệm cần ghi đầy đủ thông tin về tên, tuổi, giới tính, khoa phòng, chẩn đoán của người bệnh và ghi rõ chỉ định xét nghiệm.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Lấy bệnh phẩm
Lấy 3 ml máu tĩnh mạch vào ống không có chất chống đông hay ống có chất chống đông là Li, Na-Heparin và K3-EDTA và Natri Citrat. Máu không vỡ hồng cầu.
Sau khi lấy máu, đem ly tâm tách lấy huyết thanh hoặc huyết tương.
Bệnh phẩm ổn định 7 ngày ở 2–8°C, 3 tháng ở -20°C. Bệnh phẩm chỉ rã đông 1 lần và phải để bệnh phẩm đạt nhiệt độ phòng trước khi phân tích. Để tránh hiện tượng bay hơi, bệnh phẩm, chất chuẩn, chất rà soát chất lượng nên phân tích trong vòng 2giờ.
Tiến hành kỹ thuật
Máy phân tích cần chuẩn bị sẵn sàng để thực hiện phân tích mẫu: Máy đã được cài đặt chương trình xét nghiệm AFP. Máy đã được chuẩn với xét nghiệm AFP. Kết quả kiểm tra chất lượng với xét nghiệm AFP đạt đề nghị không nằm ngoài dải cho phép và không vi phạm luật rà chất lượng.
Người thực hiện phân tích mẫu nhập dữ liệu về thông báo người bệnh và chỉ định xét nghiệm vào máy phân tách hoặc hệ thống mạng (nếu có).
Nạp mẫu bệnh phẩm vào máy phân tách
Ra lệnh cho máy thực hiện phân tích mẫu bệnh phẩm
Đợi máy phân tích mẫu theo protocol của máy
Khi có kết quả cần coi xét đánh giá kết quả sau đó in mỏng hoặc ghi kết quả vào phiếu xét nghiệm để trả cho người bệnh.
NHẬN ĐỊNH KẾT QUẢ
Trị số thường nhật: < 7.="" 0="" ng="ml">
A FP máu tăng trong: Ung thư gan nguyên phát có mức tăng cao nhất, Ung thư gan thứ phát mức tăng ít hơn cả vể tần suất và nồng độ, U nguyên bào phôi, Một số bệnh gan như viêm gan, xơ gan…., A FP cùng với βHCG và uE3 là bộ ba xét nghiệm dùng cho chẩn đoán trước sinh đối với bệnh Down và dị tật bệnh sinh như tật nứt đốt sống…
NHỮNG sơ sót VÀ XỬ TRÍ
Những yếu tố gây nhiễu cho kết quả xét nghiệm. Kết quả xét nghiệm không bị ảnh hưởng khi:
+ Huyết thanh vàng: Bilirubin < 65="" mg="dL" hay="" 1112="" µmol="L.">
+ Tán huyết: Hemoglobin <2. 2="" g="dl.">
+ Huyết thanh đục: Triglyceride < 1500="" mg="dl.">
+ Biotin <60 ng="ml." trường="" hợp="" người="" bệnh="" sử="" dụng="" biotin="" với="" liều=""> 5 mg/ngày cần lấy máu xét nghiệm chí ít 8h sau khi sử dụng Biotin lần cuối.
+ Không có hiệu ứng “high-dose hook” (Hiệu ứng mẫu bệnh phẩm có nồng độ cao) khi nồng độ FP tới 1 210 000 ng/mL.
+ RF <1500 iu="mL.">
Khắc phục: Có thể hòa loãng bệnh phẩm và thực hành lại xét nghiệm sau đó nhân kết quả với độ hòa loãng (Trường hợp có hòa loãng tự động trên máy thì kết quả không cần nhân với độ hòa loãng do máy đã tự xem).
Hanya blogger biasa yang suka berkelana di dunia maya mencari seonggok informasi yang kiranya dapat berguna untuk dirinya. Terimakasih telah membacanya.
