PHẪU TÍCH BỆNH PHẨM VÒI TỬ CUNG
NGUYÊN TẮC
Không để sót tổn thương, các mảnh cắt phải đại diện cho thương tổn, phải lấy được rìa diện cắt, hạch (nếu có). Bệnh phẩm sau khi pha cần được nhất thiết ngay trong formol đệm trung tính 10%.
CHUẨN BỊ
Người thực hành
thầy thuốc phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học: 01
Kỹ thuật viên giải phẫu bệnh - tế bào bệnh học: 02
Phương tiện, hóa chất
Bàn pha bệnh phẩm: phải đủ rộng, chiều cao ăn nhập cho phong độ đứng pha bệnh phẩm.
Dao sắc, kẹp, thớt nhựa sạch, phẳng.
Các lọ đựng dung dịch nhất thiết bệnh phẩm (formol đệm trung tính 10%), thể tích dung dịch cố định lớn hơn 20-30 lần thể tích bệnh phẩm cần cố định.
Khuôn nhựa đựng bệnh phẩm.
Bút chì mềm, nhãn giấy ghi tên, tuổi người bệnh, mã số xét nghiệm, mô xét nghiệm…
Găng tay, khẩu trang, kính bảo vệ mắt và xống áo bảo hộ.
Vòi nước chảy, các dụng cụ và thuốc tẩy trùng để làm sạch phương tiện.
Bình có chứa dung dịch nhất quyết để lưu bệnh phẩm.
phương tiện có nắp kín để đựng các bệnh phẩm đã pha còn dư để đem huỷ.
Bệnh phẩm
Bệnh phẩm được nhất định ngay (không quá 30 phút kể từ khi bệnh phẩm được lấy ra khỏi cơ thể) trong formol trung đệm tính 10%, do các khoa, phòng lâm sàng gửi tới.
Phiếu xét nghiệm
Có đầy đủ thông báo về người bệnh (họ tên, tuổi, giới, địa chỉ, điện thoại), khoa phòng đề nghị xét nghiệm.
Có ghi đầy đủ chẩn đoán lâm sàng, bao gồm các triệu chứng lâm sàng, các kết quả cận lâm sàng khác, phương pháp lấy bệnh phẩm, vị trí, số lượng bệnh phẩm.
Có ghi rõ yêu cầu xét nghiệm, tên Bác sĩ đề nghị xét nghiệm.
Ghi thì giờ lấy bệnh phẩm, ngày giờ chuyển đến khoa phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học, có hay không có cố định bệnh phẩm sơ bộ, loại dung dịch cố định.
Có phần thể hiện đại thể, số lượng bệnh phẩm lấy xét nghiệm, vùng lấy bệnh phẩm, loại mô xét nghiệm…
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Cắt bỏ vòi tử cung có thể được thực hành riêng rẽ trong trường hợp bệnh lý của vòi tử cung hoặc thường gặp hơn: cắt bỏ vòi tử cung là một phần của giải phẫu cắt bỏ quờ quạng tử cung đường bụng kết hợp với cắt bỏ vòi tử cung - buồng trứng một bên hoặc hai bên.
Quy trình chuẩn bị
khăng khăng bệnh phẩm trước khi cắt. Nếu vòi tử cung bị dính vào tử cung: một mực quờ.
Đo chiều dài và đường kính lớn nhất.
Nếu vòi tử cung tương đối thông thường về kích tấc: cắt hàng loạt cách nhau 5mm và quan sát. Lát cắt không đứt rời hoàn toàn, do đó, các mẫu vẫn còn dính nhau nhờ lớp thanh mạc.
Nếu vòi tử cung to lên bất thường, cắt một lát dọc, sau đó là các lát cắt song song nếu cần.
bộc lộ đại thể
Chiều dài và đường kính lớn nhất.
Thanh mạc: có tơ huyết, chảy máu, dính vào buồng trứng hoặc cơ quan khác không.
Thành: có dày thất thường, vỡ không.
Niêm mạc: có teo, tăng sản, mặt ngoài của loa vòi; có lộn ngược không.
Lòng: có rõ ràng, có dãn, có chất chứa bên trong không, đường kính thế nào (nếu to thất thường).
Khối: kích thước, bề mặt, sự xâm nhập.
U nang cạnh buồng trứng: kích thước, bề dày của thành u nang, chất chứa; không cuống hay có cuống.
Trong trường hợp nghi ngờ chửa tại vòi tử cung: có khối chảy máu hay vỡ không.
Cắt lọc bệnh phẩm làm xét nghiệm mô bệnh học (hình 22)
Đối với vòi tử cung được cắt bỏ tình cờ và đại thể không có thất thường: cắt ba lát ngang qua mỗi ống, được lấy từ đầu gần giữa và những đoạn xa, để chung vào một khuôn nhựa.
Đối với vòi tử cung nghi có thai ngoài tử cung: lấy quơ các mẫu mô có vẻ là sản phẩm của thai. Nếu đại thể không rõ, lấy nhiều lát cắt từ 1 thành ống tại vùng chảy máu cũng như lấy nhiều lát từ cục máu đông trong lòng vòi. Nếu không tìm thấy các thành phần của thai trên vi thể, cắt thêm nhiều lát nữa.
Đối với vòi tử cung có các thương tổn khác: cắt nhiều lát đủ để khảo sát mọi vùng bất thường nào của vòi tử cung. Nếu có u, cắt ít nhất 3 lát gồm cả vùng niêm mạc không bị thương tổn trên đại thể.
KẾT QUẢ
Bệnh phẩm không sót thương tổn, một mực đúng quy định.
NHỮNG SAI SÓT VÀ HƯỚNG XỬ TRÍ
Cần luôn nhớ nếu bệnh phẩm không được nhất thiết ngay sau khi lấy ra khỏi thân thể hoặc nhất quyết không đúng cách sẽ bị hoại tử là chẳng thể tu tạo được.
Bệnh phẩm mềm: tránh dùng kẹp có mấu kẹp chặt làm nát bệnh phẩm.
Bệnh phẩm của lần pha trước dính lại trên công cụ và dính vào bệnh phẩm sau: thớt pha bệnh phẩm, công cụ pha phải rửa sạch trước khi pha từng bệnh phẩm
Hình 22. Phẫu tích bệnh phẩm vòi tử cung