KỸ THUẬT TẾ BÀO HỌC nước đái
NGUYÊN TẮC
Trong nước giải chứa các tế bào của thận, đài bể thận, niệu quản, bọng đái, niệu đạo, tiền liệt tuyến, túi tinh cũng như các tế bào từ các tổn thương có trên các cơ quan này bong vào trong nước giải. nên chi, cần lấy được các tế bào này và nhận định loại tế bào, hình thái, số lượng tế bào trong dịch, sự sắp đặt tế bào, nền phiến đồ dưới kính hiển vi quang học để chẩn đoán bệnh.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
thầy thuốc phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học: 01
Kỹ thuật viên giải phẫu bệnh - tế bào bệnh học: 01
dụng cụ, hóa chất
găng tiệt trùng, khẩu trang.
Ống hút tự động.
Máy ly tâm và các lọ đựng dịch ly tâm
Máy trộn (khuấy)
Phiến kính sạch, một đầu mài mờ.
Giá để đựng phiến kính đã dàn bệnh phẩm.
Bút chì mềm ghi mã số người bệnh, vị trí chọc hút.
Dung dịch nhất định bệnh phẩm: dung dịch carbowax 2% trong cồn + cồn etanol 95 o .
Phẩm nhuộm phiến đồ (Giemsa/Diff - Quik/HE/ PAP…).
Các công cụ để nhuộm: khay, giá, cốc pha thuốc nhuộm, ống hút.
Nước cất, nước sạch để rửa thuốc nhuộm trên phiến kính.
Các dung dịch sát khuẩn.
Kính hiển vi quang học, bàn có mặt phẳng, đủ rộng để đặt kính hiển vi và viết (1).
Phiếu xét nghiệm ghi rõ họ và tên người bệnh, vị trí lấy dịch, số lượng dịch, màu sắc, thời gian lấy, người thực hiện kỹ thuật, số lượng phiến đồ.
Sổ hoặc máy tính ghi lại thông báo của từng người bệnh, đặc điểm thương tổn và kết quả chẩn đoán.
Các sọt rác đựng rác thải y tế, rác thải thường.
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Lấy bệnh phẩm
Việc lấy mẫu được thực hành bởi các bác sĩ lâm sàng và gửi bệnh phẩm về khoa phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học. Có thể lấy nước đái bài xuất hoặc nước đái qua ống thông.
Yêu cầu:
Lấy nước giải bài xuất: không lấy nước giải đi lần đầu vào buổi sáng, nên lấy sau lần đi tiểu gần nhất 3-4 giờ, lấy nước đái giữa dòng.
Lấy trực tiếp vào các ống nghiệm hoặc lọ.
Trong trường hợp nghi có ung thư cổ tử cung phải lấy qua ống thông
Trong trường hợp nghi ngờ có ung thư thận, nước đái được lấy tại chỗ, mỗi bên thận dùng ống nghiệm riêng đã đánh dấu.
Lượng nước giải trung bình cần lấy 25-100ml.
nước giải vừa lấy ra phải lấy làm xét nghiệm ngay (không quá 1 giờ dù để trong tủ lạnh) nhưng tốt nhất nên cố định ngay (tiền nhất quyết) bằng cách trộn 50 ml nước tiểu với 50 ml cồn 50 o (hoặc focmol 10% và saponin 2%) để tránh tan rã các tế bào và đánh giá đúng thương tổn.
Phải quan sát và ghi rõ màu sắc, tính chất, số lượng nước tiểu vào phiếu xét nghiệm.
Kỹ thuật tụ hội tế bào
nước tiểu lấy ra được ly tâm 10 phút x 2000 vòng/phút.
Gạn bỏ phần trong lấy phần cặn.
Hút dung dịch carbowax 2% trong cồn cho vào dịch cặn với thể tích tương đương.
Cho vào máy trộn để tránh vón tế bào.
Đặt thẳng đứng ống dịch trong 10 phút.
Ly tâm 10 phút x 2000 vòng/phút.
Gạn bỏ phần trong, lấy phần cặn cho vào máy trộn.
Làm phiến đồ
Hút dịch cặn bằng pipet tự động và nhỏ lên phiến kính sạch đã ghi rõ mã người bệnh.
Dùng phiến kính thứ 2 đè lên dịch cặn và dàn đều, nhẹ tay để bệnh phẩm được dàn mỏng, đều.
nhất thiết phiến đồ
Các phiến đồ để khô trong không khí 10-30 phút trong môi trường sạch, không bụi.
Ngâm phiến đồ 10 phút trong cồn 95 o trước khi nhuộm.
Nhuộm các phiến đồ
Theo một trong các phương pháp nhuộm: Giemsa, Papanicolaou, Diff - Quick hay May Grünwanld Giemsa, Ziehl - Neelsen hoặc HE (như đã nêu ở mục nhuộm phiến đồ tế bào học).
Nhận định kết quả
Trên kính hiển vi quang học do bác sĩ giải phẫu bệnh - tế bào bệnh học.
KẾT QUẢ
Các phiến đồ phải có chí ít một vài tế bào biểu mô đường niệu, không có quá nhiều tế bào thoái hóa.
Phiến đồ được dàn mỏng, đều, các tế bào không chồng chất lên nhau.
Hình thái các tế bào được bảo tàng tốt.
Các tế bào bắt màu rõ ràng, phân biệt được rõ hình thái của nhân và bào tương.
NHỮNG SAI SÓT VÀ HƯỚNG XỬ TRÍ
Phiến đồ bị mất tế bào vào trong dịch nhất quyết: cần để khô sau khi dàn 10-30 phút trước khi nhất thiết bằng cồn.
Bong bệnh phẩm: rửa nhẹ nhàng, nên dùng phiến kính có phủ chất dính (albumin).
Các tế bào dày, chồng chất: lấy lượng dịch vừa đủ, dàn đều tay.
Tế bào thoái hóa tan rã không nhận định được hình thái nhân và bào tương: dịch lấy ra khỏi thân phải làm xét nghiệm ngay hoặc phải tiền nhất quyết.
Các tế bào bắt màu quá kém: cần cố định tốt và nhuộm đủ thời gian, thuốc nhuộm tốt .
Nhuộm quá đậm: tẩy bớt thuốc nhuộm bằng cồn tuyệt đối.
Các tế bào bị kéo dài hoặc bị dập nát: cần dàn nhẹ tay.
Hanya blogger biasa yang suka berkelana di dunia maya mencari seonggok informasi yang kiranya dapat berguna untuk dirinya. Terimakasih telah membacanya.
