PHẪU TÍCH BỆNH PHẨM CẮT CHÓP CỔ TỬ CUNG
NGUYÊN TẮC
Không để sót tổn thương, các mảnh cắt phải đại diện cho thương tổn, phải lấy được rìa diện cắt, hạch (nếu có). Bệnh phẩm sau khi pha cần được nhất quyết ngay trong formol đệm trung tính 10%.
CHUẨN BỊ
Người thực hiện
thầy thuốc giải phẫu bệnh - tế bào bệnh học: 01
Kỹ thuật viên phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học: 02
Phương tiện, hóa chất
Bàn pha bệnh phẩm: phải đủ rộng, chiều cao phù hợp cho phong độ đứng pha bệnh phẩm.
Dao sắc, kẹp, thớt nhựa sạch, phẳng.
Các lọ đựng dung dịch cố định bệnh phẩm (formol đệm trung tính 10%), thể tích dung dịch một mực lớn hơn 20-30 lần thể tích bệnh phẩm cần khăng khăng.
Khuôn nhựa đựng bệnh phẩm.
Bút chì mềm, nhãn giấy ghi tên, tuổi người bệnh, mã số xét nghiệm, mô xét nghiệm…
bao tay, khẩu trang, kính bảo vệ mắt và quần áo bảo hộ.
Vòi nước chảy, các phương tiện và thuốc tẩy trùng để làm sạch dụng cụ.
Bình có chứa dung dịch khăng khăng để lưu bệnh phẩm.
dụng cụ có nắp kín để đựng các bệnh phẩm đã pha còn dư để đem huỷ.
Bệnh phẩm
Bệnh phẩm được cố định ngay (không quá 30 phút kể từ khi bệnh phẩm được lấy ra khỏi thân) trong formol trung đệm tính 10%, do các khoa, phòng lâm sàng gửi tới.
Phiếu xét nghiệm
Có đầy đủ thông báo về người bệnh (họ tên, tuổi, giới, địa chỉ, điện thoại), khoa phòng yêu cầu xét nghiệm.
Có ghi đầy đủ chẩn đoán lâm sàng, bao gồm các triệu chứng lâm sàng, các kết quả cận lâm sàng khác, phương pháp lấy bệnh phẩm, vị trí, số lượng bệnh phẩm.
Có ghi rõ yêu cầu xét nghiệm, tên Bác sĩ đề nghị xét nghiệm.
Ghi thời giờ lấy bệnh phẩm, ngày giờ chuyển đến khoa phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học, có hay không có nhất định bệnh phẩm sơ bộ, loại dung dịch nhất mực.
Có phần biểu hiện đại thể, số lượng bệnh phẩm lấy xét nghiệm, vùng lấy bệnh phẩm, loại mô xét nghiệm…
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Bệnh phẩm cắt chóp có hình dáng nón với phần đáy hướng về cổ tử cung. Bệnh phẩm cắt chóp bằng quy trình LEEP có kích tấc nhỏ hơn nhiều so với quy trình thường quy; trường hợp này, việc định hướng bệnh phẩm có thể gặp khó khăn nhưng vẫn rất cấp thiết.
Quy trình chuẩn bị
Bệnh phẩm nhận về phải nguyên lành, tươi và có chỉ đánh dấu vị trí 12 giờ.
Mở ống cổ tử cung bằng 1 nhát kéo dọc từ vị trí 12 giờ.
Ghim bệnh phẩm lên tấm lie với mặt niêm mạc ngửa lên, nhất thiết vài giờ trong formol đệm trung tính 10%.
Đánh dấu toàn bộ diện cắt bằng mực Tàu.
Cắt quơ cổ tử cung thành những lát song song dày khoảng 2 - 3mm, bắt đầu từ vựng trí 12 giờ, đi theo chiều quay kim đồng hồ (qua phía trái của bệnh phẩm). Mỗi lát cắt phải chứa biểu mô và vùng chuyển tiếp cổ trong và cổ ngoài.
biểu thị đại thể
hình dáng và kích tấc của chóp cổ tử cung, còn vẹn nguyên hay nát vụn không.
Biểu mô: màu sắc; các thất thường, loét trợt, vết rách mới hoặc đã lành, u (hình trạng, kích tấc, vị trí; có nang không (kích tấc, chất chứa bên trong không); các vị trí sinh thiết trước đây như thế nào.
Cắt lọc bệnh phẩm xét nghiệm mô bệnh học
hết thảy các mẫu mô phải được vùi nến.
Nếu đã xác định được vị trí 12 giờ trên chóp cổ tử cung thì phải để riêng:
Các lát cắt từ 12 giờ đến 3 giờ.
Các lát cắt từ 3 giờ đến 6 giờ.
Các lát cắt từ 6 giờ đến 9 giờ.
Các lát cắt từ 9 giờ đến 12 giờ.
Nếu quan sát xác thực đồ hình của tổn thương, đánh dấu trật tự các lát cắt từ vị trí 12 giờ bằng các ký tự.
Hình 15. Phẫu tích bệnh phẩm cắt chóp tử cung
KẾT QUẢ
Bệnh phẩm chứa quờ thương tổn, bờ diện cắt, nhất thiết đúng quy định.
NHỮNG sơ sót VÀ HƯỚNG XỬ TRÍ
Cần luôn nhớ nếu bệnh phẩm không được khăng khăng ngay sau khi lấy ra khỏi thân thể hoặc nhất quyết không đúng cách sẽ bị hoại tử là không thể tu chỉnh được.
Bệnh phẩm mềm: tránh dùng kẹp có mấu kẹp chặt làm nát bệnh phẩm.
Bệnh phẩm của lần pha trước dính lại trên phương tiện và dính vào bệnh phẩm sau: Thớt pha bệnh phẩm, phương tiện pha phải rửa sạch trước khi pha từng bệnh phẩm.