PHẪU TÍCH BỆNH PHẨM XƯƠNG - CẮT ĐẦU XƯƠNG ĐÙI
NGUYÊN TẮC
Có thể dùng cưa cắt những mảnh xương tươi, khăng khăng trong formol đệm trung tính 10% rồi khử calci hoặc nhất thiết quơ mẫu mô trong formol đệm trung tính 10% qua vài giờ hoặc qua đêm, khử calci rồi cắt bằng dao bình thường.
CHUẨN BỊ
Người thực hành
thầy thuốc phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học: 01
Kỹ thuật viên phẫu thuật bệnh - tế bào bệnh học: 02
dụng cụ, hóa chất
Bàn pha bệnh phẩm: phải đủ rộng, chiều cao hiệp cho tư thế đứng pha bệnh phẩm.
Cưa, dao sắc, kẹp, thớt nhựa sạch, phẳng.
Các lọ đựng dung dịch nhất quyết bệnh phẩm (formol đệm trung tính 10%), thể tích dung dịch nhất quyết lớn hơn 20-30 lần thể tích bệnh phẩm cần nhất quyết.
Khuôn nhựa đựng bệnh phẩm.
Máy ảnh.
Bút chì mềm, nhãn giấy ghi tên, tuổi người bệnh, mã số xét nghiệm, mô xét nghiệm…
bao tay, khẩu trang, kính bảo vệ mắt và áo xống bảo hộ.
Vòi nước chảy, các phương tiện và thuốc tẩy trùng để làm sạch công cụ.
Bình có chứa dung dịch cố định để lưu bệnh phẩm.
phương tiện có nắp kín để đựng các bệnh phẩm đã pha còn dư để đem huỷ.
Máy ảnh: 1 cái.
Bệnh phẩm
Bệnh phẩm được nhất quyết ngay (không quá 30 phút kể từ khi bệnh phẩm được lấy ra khỏi thân thể) trong formol trung đệm tính 10%, do các khoa, phòng lâm sàng gửi tới.
Phiếu xét nghiệm
Có đầy đủ thông tin về người bệnh (họ tên, tuổi, giới, địa chỉ, điện thoại), khoa phòng đề nghị xét nghiệm.
Có ghi đầy đủ chẩn đoán lâm sàng, bao gồm các triệu chứng lâm sàng, các kết quả cận lâm sàng khác, phương pháp lấy bệnh phẩm, vị trí, số lượng bệnh phẩm.
Có ghi rõ yêu cầu xét nghiệm, tên thầy thuốc yêu cầu xét nghiệm.
Ghi thời giờ lấy bệnh phẩm, thì giờ chuyển đến khoa giải phẫu bệnh - tế bào bệnh học, có hay không có nhất quyết bệnh phẩm sơ bộ, loại dung dịch nhất mực.
Có phần trình diễn.# đại thể, số lượng bệnh phẩm lấy xét nghiệm, vùng lấy bệnh phẩm, loại mô xét nghiệm…
CÁC BƯỚC TIẾN HÀNH
Quy trình chuẩn bị
soát sụn khớp và mặt cắt.
Đo đường kính đầu xương đùi, chiều dày của xương và màng khớp (đo chỗ dày nhất).
Chụp hình, nếu có yêu cầu.
Dùng kìm đặc biệt kẹp giữ, cắt qua giữa mặt khớp (như hình bên dưới).
Cắt các lát cắt đồng thời, cách đường cắt ban sơ 3 mm trong lúc vẫn kẹp giữ như trước.
rà mẫu cắt mỏng, chụp hình và chụp X-quang. Nếu cấp thiết thì cắt những mẫu đồng thời rưa rứa.
trình diễn.# đại thể
Kiểu cắt xương, diện cắt (nếu biết).
Đường kính đầu xương đùi, chiều dày của xương và màng khớp.
Mặt khớp: trơn nhẵn hay không đều, có bong, mất không, ở ngoại vi có gờ tạo xương không.
Màng khớp: rìa có phì đại, có lồi, có nhú không.
Mặt cắt: chiều dày sụn khớp; có lộ xương không, hóa ngà dưới sụn không, tạo nang không (nếu có, kích tấc và hình thái như thế nào); hình thái của xương xa mặt khớp; chứng cớ của chấn thương trước đó.
Cắt lọc bệnh phẩm làm xét nghiệm mô bệnh học
Lấy 2 mẫu từ những vùng thất thường nhất, tối thiểu là có 1 mẫu bao gồm cả mặt khớp và màng khớp.
Có 2 cách để lấy mẫu. Cách thứ nhất mau chóng, tương đối chính xác, thường cho kết quả sớm. Cách thứ 2 cần nhiều thời gian hơn, dễ làm, cho kết quả tốt hơn.
Dùng dao hoặc cưa cắt những mảnh mô tươi tùy thuộc phần xương cứng; nhất mực qua formol đệm trung tính 10% và khử calci.
Hoặc cố định tuốt mẫu mô trong formol đệm trung tính 10% qua vài giờ hoặc qua đêm, khử calci rồi cắt bằng dao mổ thường nhật.
KẾT QUẢ
Bệnh phẩm không sót tổn thương, nhất mực đúng quy định.
NHỮNG sơ sót VÀ HƯỚNG XỬ TRÍ
Cần luôn nhớ nếu bệnh phẩm không được nhất định ngay sau khi lấy ra khỏi thân hoặc nhất định không đúng cách sẽ bị hoại tử là không thể tôn tạo được.
Bệnh phẩm của lần pha trước dính lại trên công cụ và dính vào bệnh phẩm sau:
thớt pha bệnh phẩm, phương tiện pha phải rửa sạch trước khi pha từng bệnh phẩm.
Hình 26. dụng cụ và cách cắt bệnh phẩm đầu xương đùi.