Cách đây một vài năm, khi đi rừng chúng tôi còn phải dùng dao để phát quang dây cây giảo cổ lam trên đường đi . Thì đến nay, phải đi vài cây số đường rừng mới tìm thấy một đôi cây thuốc này. Vậy duyên cớ do đâu mà cây giảo cổ lam ngày càng trở thành khan hiếm ?
Chúng tôi có dịp tới xã Tu Lý, Đà Bắc, Hòa Bình gặp chị Minh, chị cho biết: Ngày trước, mỗi ngày đi rừng chị có thể lấy được vài trục kg Giảo cổ lam tươi, nếu phơi khô, ngày chị cũng được khoảng 10kg, nhưng đến nay, mỗi ngày chị đi vài quả đồi nhưng cũng chỉ lấy được khoảng 5-7kg tươi, về phơi khô cũng chỉ được khoảng 1 đến 1.5kg Giảo cổ lam khô mà thôi.
Chế biến giảo cổ lam
1. Cung không đủ cầu
Do nhu cầu sử dụng giảo cổ lam của người tiêu dùng càng ngày càng cao. Là một cây thuốc mọc hoang, mới được phát hiện và sử dụng một đôi năm gần đây, do những tác dụng quý đối với sức khỏe mà cây giảo cổ lam mang lại cho người dùng (Nếu ai sử dụng trà giảo cổ lam 1 lần thì chắc chắn sẽ muốn dùng lần thứ 2) bởi thế mà lượng người dùng trà giảo cổ lam ngày một tăng.
Trong khi đó, cây chủ yếu được khai thác từ tự nhiên, chưa nhân giống và trồng đại trà được. Điểm đặc biệt là cây Giảo cổ lam 5 lá rất khó nhân giống và khó trồng, do vậy mà việc đưa cây giảo cổ lam xuống vùng đồng bằng không thành công.
2. phá hoang còn chưa đi đôi với bảo vệ
Nguồn dược chất Giảo cổ lam ngoài tự nhiên có hạn, người khai hoang lại rất bừa, có khi còn nhổ cả rễ cây, khiến cho cây không còn khả năng để tái phát triển. Trong khi đó cây giảo cổ lam có rất ít hạt và chẳng thể trồng bằng dây. vì thế nếu khai hoang mà không đi đôi với bảo vệ thì tới một ngày nào đó, chúng ta sẽ không còn thấy màu xanh của những cây giảo cổ lam trên rừng nữa.
Giải pháp
Giảo cổ lam 5 lá tại Việt Nam chưa nhân giống thành công. Vậy có lẽ nào cây này chẳng thể nhân giống. Câu trả lời là không, theo chúng tôi được biết, hiện giờ các nhà nước như: Trung Quốc, Nhật Bản …. và một số nhà nước Châu á khác đã nhân giống thành công và trồng đại trà cây thuốc này. Vậy tại sao chúng ta lại không làm được điều đó để lưu giữ nguồn zen quý hiếm của cây Giảo cổ lam Việt Nam ?
trộm nghĩ, các nhà khoa học cần vào cuộc để giải quyết vấn đề này, chẳng những giúp bảo tồn nguồn zen cây giảo cổ lam mà còn giúp phát triển một nguồn dược chất quý cho ngành y dược nước ta.
Một số hình ảnh về cây giảo cổ lam mà chúng tôi ghi lại được
Giảo cổ lam ngày càng khan hiếm