thường nhật, khi bị đi tả, chúng ta thường nghĩ rằng do mình đã ăn món gì đó khó tiêu hoặc bị lạnh bụng. Tuy nhiên, trên thực tế, có rất nhiều duyên cớ gây ra đi tả, có khi do thực phẩm, có khi do bệnh tật hoành hành.
Lại nói về ỉa chảy, nếu bị nhẹ thì bệnh sẽ thường tự hết nhưng với trường hợp nặng, chúng ta cần phải dùng thuốc hợp vì đi tả nặng có thể gây nhiều nguy cơ như: mất nước, mất thăng bằng điện giải, kiệt lực, thiếu dinh dưỡng, sút cân, tinh thần suy sụp… (lúc này phải đến bệnh viện để chóng vánh điều trị).
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng điểm qua một số duyên do gây đi tả và các bài thuốc phòng trị đơn giản từ thảo mộc quanh nhà, bạn nhé!
ỉa chảy – nỗi ám ảnh của nhiều người (ảnh minh họa)
1. nguyên cớ gây ỉa chảy do cách ăn uống
Khi bị tiêu chảy, bạn hãy nhớ lại xem mình có mắc phải các lỗi sau đây không nhé!
- Ăn quá nhiều và quá no.
- Ăn riêng một món nào đó lúc quá đói.
- Ăn bừa quá nhiều món.
Với các dạng này, bạn có thể dùng 12 g củ riềng (chọn củ già, xắt lát mỏng rồi sao sơ qua); 16 g hương phụ (tức củ gấu, củ cỏ cú, đem sao vàng); 12 g vỏ dụt (cũng đem sao vàng) và 8 g vỏ quả quýt chín phơi khô (sao lên cho thơm), thảy nấu lấy nước uống, mỗi càng ngày càng thang như thế (chia ra để uống hai lần, mỗi lần 150 ml).
Lưu ý : Thuốc này uống lúc đói và lúc thuốc còn ấm (nếu thuốc nguội thì hâm lại cho ấm).
2. ỉa chảy do nóng (do thấp nhiệt)
Người bị thấp nhiệt thường cảm thấy sốt dẻo bứt rứt trong người, hay chướng bụng, đầu óc thấy nặng nề, sợ mùi béo của dầu mỡ, nước giải đỏ và khó đi tiểu, có khi da bị vàng (hoàng đản)… ( ).
thường nhật, chứng tiêu chảy do thấp nhiệt thường xuất hiện vào mùa hè, khi chúng ta ăn những thức ăn bị nhiễm khuẩn, ôi thiu… và xuất hiện các triệu chứng như: ỉa lỏng, bụng đau, lỗ đít có cảm giác nóng, khát nước… ( ).
Với trường hợp này, bạn có thể dùng một trong các bài thuốc sau:
- Cách 1 : Lấy 15 g thuần chất pha với 150 ml nước đun sôi để nguội, sau đó cho thêm tí đường cho vừa ngọt nhẹ và chia thành hai lần uống trong ngày (lưu ý phải dùng bột sắn dây nguyên chất vì ngày nay bột giả, bột pha trộn rất nhiều) (1).
Bột sắn dây
- Cách 2 : Nếu bị ỉa chảy có kèm sôi bụng, khó tiêu thì lấy củ cỏ gấu (hương phụ, củ cỏ cú) và phèn phi (tán bột), hai loại liều lượng bằng nhau, đem xay nát và trộn chung rồi chia thành nhiều lần uống, mỗi lần uống 4 g, mỗi ngày uống hai hoặc ba lần (nếu dùng cho trẻ nhỏ thì giảm xuống một nửa liều lượng).
3. ỉa chảy do lạnh (do thấp hàn)
Người bị thấp hàn thường sợ lạnh, mình mẩy lạnh, hay bị phù thũng từ lưng trở xuống, khớp xương đau và khó co duỗi, màu lưỡi nhạt, rêu lưỡi trắng… và khi bị tiêu chảy (tiết tả) thì thường sôi bụng, kém ăn, phân lỏng như nước nhưng trong và loãng… ( ).
Với trường hợp này, bạn có thể dùng một trong các bài thuốc sau để cầm đi tả lại:
- Cách 1 : Lấy 20 g (nõn lá ổi), 10 g vỏ quả quýt phơi khô và 10 g củ gừng tươi (thái lát, nướng chín), quờ quạng đem nấu với 1 chén nước cho đến khi nước rút còn nửa chén thì tắt bếp, đợi bớt nóng thì uống ấm (cách này dùng khi mới bị đi tả) (1).
Củ gừng
- Cách 2 : lấy 8 g củ gừng tươi (nướng cho cháy vỏ rồi thái lát), 12 g búp ổi (sao lên), 12 g củ riềng (đem sao lên) và 12 g củ sả (cũng sao lên), vơ cho vào nấu cùng nửa lít nước cho đến khi nước rút còn 200 ml thì chia thành hai lần uống trong ngày. Với bài thuốc này, nếu không có búp ổi thì bạn thế bằng 8 g nụ sim cũng được (1).
- Cách 3 : Nếu bị tiêu chảy có kèm đau bụng, ợ hơi, buồn nôn thì ta dùng 20 g vỏ cây vối, 20 g bán hạ, 50 g lá hoắc hương và 20 g lá tử tô (quơ đã phơi khô), đem xay nát thành bột rồi rây mịn và dùng nước hồ làm thành viên (thuốc này mỗi lần uống từ 4 – 8 g, ngày uống hai hoặc ba lần) (1).
thông báo thêm
Ngoài các cách trên thì khi bị đi tả, bạn cũng cần lưu ý một số điều như:
- Không nên ăn rau sống hoặc thức ăn có tính hàn (lạnh).
- Không nên ăn thức ăn chứa nhiều dầu mỡ và có tính nhuận trường (như rong sụn…).
- Không nên ăn các thức ăn có nhiều gia vị.
- Không được uống rượu (1).
- Lê Minh – Lê Ba – Hoàng Thủ, Thuốc Nam dùng trong gia đình , NXB nữ giới, 2013, trang 31.
- Thấp nhiệt sinh chứng hoàng đản , , ngày truy cập: 11/ 04/ 2021.
- Trị tiêu chảy do thấp nhiệt bằng Đông y , , ngày truy cập: 11/ 04/ 2021.
- Chứng hàn thấp , , ngày truy cập: 11/ 04/ 2021.