Bạn có biết, trong hạt mè đen có chứa rất nhiều dầu hạt (từ 40 – 55 %) và dầu này có thể làm dầu ăn, làm mỹ phẩm, làm thuốc, chế xà phòng… Đặc biệt, dầu mè đen có màu vàng, vị dịu và có mùi thơm nhẹ dễ chịu. Được biết, đây là loại dầu thực vật giàu dưỡng chất và rất tốt cho sức khỏe.
Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu những tác dụng trội của dầu mè đen; cách chiết dầu hạt mè đen đơn giản tại nhà cũng như cách phân biệt loại dầu mè tự làm thủ công và loại dầu mè công nghiệp, bạn nhé!
Cách làm dầu mè đen thủ công đơn giản tại nhà
Dầu mè đen rất dễ làm và cách làm cũng đơn giản như vậy. Để có dầu mè đen, trước tiên, bạn mua hạt mè về (chọn loại tốt, không bị lép và đã được phơi 2 – 3 nắng cho khô hẳn), sau đó cho vào máy xay sinh tố và xay nát thành bột.
Tiếp theo, bạn đem bột ấy đi hấp, hấp xong thì cho vào túi vải và dùng tay hoặc tấm thớt đè lên, ép cho dầu chảy ra rồi bảo quản trong chai thủy tinh để dùng dần.
Công dụng của dầu mè đen
Với dầu mè thủ công, bạn nên để trong ngăn mát tủ lạnh và dùng trong vòng 3 tháng trở lại thôi nhé ( ).
Ngoài ra, cũng cần nói rằng việc chiết dầu mè bằng tay khá vất vả và khó lấy được hết dầu hạt nếu bạn nén không đủ sức (cũng như trường hợp chiết dầu bơ vậy). bởi thế, nếu có điều kiện và cần dùng dầu mè thẳng, bạn hãy mua máy ép dầu mè để tùng tiệm thời gian và công sức nhé!
Điểm khác biệt giữa dầu mè đen thủ công và công nghiệp
So với dầu mè đen công nghiệp được bán khá phổ thông cùng với các loại dầu ăn khác (với giá cao hơn một tí) thì dầu mè đen nguyên chất, được làm thủ công có nhiều ưu điểm hơn vì nó đầy đủ dưỡng chất và hương vị hơn (2) (3) (4).
Dầu mè đen công nghiệp và thủ công
giả dụ ở dầu mè thủ công, dầu sẽ có màu vàng đậm (hơi tối sẫm do màu của hạt mè) và có mùi hương của mè thì ở dầu mè công nghiệp, dầu lại có màu vàng tươi, trong hơn và mùi vị cũng không khác nhiều so với các loại dầu ăn khác (vì đã được tách lọc, tinh luyện nên lượng vitamin E trong dầu công nghiệp cũng bị giảm đi do nhiệt) ( ).
Công dụng của dầu mè đen
Dầu mè đen là vị thuốc đa công dụng và có thể dùng trong nhiều trường hợp như:
- Làm dịu vết bỏng lửa : bôi ngoài da (2).
- Điều trị xích bạch lỵ ở trẻ nhỏ : tùy theo độ tuổi mà ta có thể dùng từ 5 – 10 g dầu mè đen, hòa thêm chút mật ong rồi cho trẻ uống (3).
- Dùng trong trường hợp bị rụng chân mày : lấy hoa cây mè đen hong gió cho khô rồi xay nát thành bột, sau đó ngâm với dầu mè đen và bôi lên chân mày thẳng thớm thì chân mày sẽ mọc lại (4).
- Điều trị viêm nướu, nhiễm trùng răng miệng : ta có thể súc miệng bằng dầu mè đen để giảm bớt tình trạng bệnh và phòng ngừa hiệu quả ( ).
- Dùng trong trường hợp ngộ độc nặng khiến cho nôn ra máu, ỉa ra máu hoặc trướng bụng, đau bụng dữ dội… : ta có thể sơ cứu bằng cách cho nạn nhân uống ngay 1 chén dầu mè, sau khi uống thì sẽ nôn ra chất độc (sau đó đem đến bệnh viện gần nhất để chẩn đoán thêm) ( ).
- Làm phụ gia thuốc hóa học : Với nghề nông, dầu mè cũng là phụ gia hữu dụng khi kết quả thí điểm cho thấy, nếu thêm dầu mè vào thuốc trừ sâu Pyrethrin với tỉ lệ 5 % thì tác dụng trừ sâu sẽ tăng lên rõ rệt (3).
Bên cạnh đó, ta còn có thể kể đến bài thuốc dưỡng tóc bóng mượt từ kỷ tử, hà thủ ô và dầu mè, ba thành phần trên đem ngâm, hấp rồi ép lấy nước thuốc để chải tóc.
Xem thêm cách dùng cụ thể tại :
- chỉ dẫn chế biên dầu mè nguyên chất? Cách phân biệt dầu mè thuần chất và dầu mè công nghiệp , , ngày truy cập: 17/ 01/ 2020.
- Võ Văn Chi, Cây thuốc An Giang , Ủy ban Khoa học và kỹ thuật An Giang, 1991, trang 366.
- Đỗ Tất Lợi, Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam , Nxb Y học, 1999, trang 898.
- Văn thiên đàng – Văn Lượng – Lâm Hợi, Làm đẹp bằng các phương thuốc đông y cổ truyền , NXB Văn hóa thông tin, trang 74.
- Tác dụng kỳ kiệu của súc miệng bằng dầu mè đen , , ngày truy cập: 17/ 01/ 2020.
- Vừng đen kích thích gan tiết mật, giảm cholesterol , , ngày truy cập: 17/ 01/ 2020.
