Khi đi vào siêu thị hay các cửa hàng, nếu bạn cầm thử một hủ mật ong lên xem và thấy trên nhãn của nó có dòng chữ “Uncooked” (tức thị “Chưa nấu chín”) thì điều đó có tức là: hủ mật ấy đã được xử lý nhiệt rồi.
Điều này nghe qua có vẻ mâu thuẫn phải không nhỉ? Thế nhưng, trong lĩnh vực công nghệ thực phẩm thì nó lại rất hợp lý đấy (1).
Mật ong – “Uncooked”
Được biết, trong công nghệ sinh sản mật ong, các nhà sản xuất được phép xử lý nhiệt đối với lượng mật đầu vào (với nhiệt độ tối đa là 71,1 độ C trong nửa tiếng) nhằm làm chậm sự đông của mật ong, song song cũng để xoá sổ đa số các loại men và vi khuẩn, từ đó giúp cho việc bảo quản và lưu thông mật trên thị trường được dễ dàng hơn.
Mật ong trên thị trường (ảnh minh họa)
Tuy nhiên, về mặt ích dinh dưỡng thì dạng mật này lại chưa tối ưu được. Sau khi sang xử lý nhiệt, mật ong sẽ bị mất đi nhiều dưỡng chất quan trọng (bao gồm cả chất lượng phấn hoa).
Trong khi đó, cái chúng ta cần ở mật ong chính là “mật ong sống”, “mật ong tươi” vì chúng còn đủ các vitamin, các khoáng chất và đặc biệt là các enzyme sống (enzyme diệu kỳ) – nhân tố quyết định rất lớn đối với tuổi thọ và sức khỏe con người (1).
Mật ong
Mật ong – đường tự nhiên tốt nhất
thân chúng ta có 70 % là nước và 7 % đường bột (sở dĩ, cấu tạo tế bào cơ thể chúng ta không có tinh bột là vì tinh bột đã được chuyển hóa thành đường lỏng, như vậy, tế bào mới có thể hấp thụ).
nên chi, thân chúng ta vẫn cần một lượng đường nhất mực để đảm bảo cho hoạt động thường nhật của các tế bào. Tuy nhiên, nó nên là loại đường tự nhiên có trong thực phẩm tươi chứ không phải các loại đường đã qua xử lý nhiệt và tinh chế.
Cụ thể hơn, đường mía, đường bắp, đường từ củ cải đường… đều là những loại đường đã qua xử lý nhiệt. Do đó, chúng không còn chứa các enzyme sống nên cũng không còn tốt cho sức khỏe. Không chỉ thế, các loại đường này còn gây hại cho cơ thể. Theo công trình Minh triết trong ăn uống của phương Đông thì ăn nhiều các loại đường tinh luyện còn làm tăng nguy cơ sâu răng, rụng tóc, máu nóng, mụn nhọt, lao phổi, thối răng, hơi thở hôi hám… (1) (2).
Được biết, mật ong chính là loại đường thiên nhiên tốt nhất và được thân thể con người sử dụng hiệu quả nhất (bên cạnh đường tự nhiện từ các loại trái cây tươi và rau củ tươi – chưa qua xử lý nhiệt) (1).
Trái cây – nguồn cung cấp đường thiên nhiên tốt cho sức khỏe
vì vậy, nguồn mật ong trên thế giới chưa bao giờ là đủ đối với nhu hố xí thụ của loài người. Vị ngọt mang lại cho chúng ta sự ngon miệng, niềm hạnh phúc và giúp giảm stress. Vì vậy, đối với những người bị tiểu đường, cảm giác thèm ngọt mà không được ăn cũng là một sự giày vò không dễ tả.
Cần lưu ý gì khi dùng mật ong?
Mật ong tốt như vậy nhưng nếu không dùng đúng cách, nó cũng sẽ gây hại và thậm chí có thể dẫn đến ngộ độc chết người. Vậy, khi dùng mật, có một số lưu ý không thể bỏ qua, đó là:
- Mật ong cũng là một dạng đường nên ăn quá nhiều cũng không tốt cho sức khỏe (vì sẽ gây tụt áp huyết, đầy bụng, thương tổn thần kinh…) ( ). thân thể của chúng ta cũng chỉ cần một lượng vừa đủ.
- Khi uống mật ong, bạn nên uống với nước ấm không quá 50 độ (không nấu hoặc pha với nước sôi vì như đã nói, nhiệt độ cao sẽ làm hao hụt các chất dinh dưỡng có trong mật).
- Không ăn mật ong đã để quá lâu (hết hạn dùng).
- Không đựng mật trong các vật chứa bằng kim khí vì sẽ diễn ra phản ứng hóa học làm biến chất và gây hại cho sức khỏe.
- Thực phẩm kỵ : Khi dùng mật ong, bạn không nên phối hợp hoặc ăn cùng lúc với các thực phẩm sau đây vì sẽ gây bệnh tật hoặc ngộ độc (thậm chí gây tử vong), đó là: hẹ, hành, sắn, khoai lang, sắn dây, củ nén, củ hành tây, tàu phớ, đậu hủ (tàu hủ), rau thì là, chuối hột, đậu nành, cua, cá thờn bơn, cá chép… ( ) ( ) ( ) (7).
Tham khảo:
- Norman W Walker, Raw Vegan – Sức mạnh chữa lành của thực vật , NXB Thế giới, 2020, trang 69.
- Ngô Đức Vượng, Minh triết trong ăn uống của phương Đông , NXB Văn hóa thông tin, 2010, trang 365.
- Nên ăn bao nhiêu mật ong một ngày, một tuần? , , ngày truy cập: 15/ 04/ 2021.
- Những lưu ý khi dùng mật ong trong nấu bếp để thay thế cho đường , , ngày truy cập: 15/ 04/ 2021.
- Mật ong tốt cho sức khoẻ nhưng phải lưu ý điều này kẻo mất mạng , , ngày truy cập: 15/ 04/ 2021.
- Không nên phối hợp mật ong với các thực phẩm sau để tránh gây hại sức khỏe , , ngày truy cập: 15/ 04/ 2021.
- Tạ Duy Chân, Những phương thuốc hay – “Rau cỏ trị bệnh” , 1998, trang 30.
