Theo wikipedia tam thất hoang còn có tên gọi khác như: tam thất rừng, sâm vũ diệp, tam thất lá xẻ.
Tên khoa học: Panax bipinnatifidus , thuộc họ nhân sâm, sâm ngọc linh (1).
Đây là loài sâm mọc hoang dưới các cánh rừng nhiệt đới, trước kia ở Việt Nam ta có khá nhiều loài tam thất hoang này, tuy nhiên do tình trạng khai phá tràn lan nên tam thất hoang cũng dần trở thành khan hiếm.
Điều đặc biệt là tam thất hoang có hình trạng và công dụng gần tương đương với sâm Ngọc Linh (Loài sâm có giá bán cao nhất trên thế giới) bởi hàm lượng dược liệu trong củ và cội nguồn đặc điểm tự nhiên.
Vì sao loài cây này lại được gọi là tam thất hoang: Bởi đây là một giống sâm tam thất, lại được chủ yếu phát hiện ở môi trường hoang dại, chưa có nơi nào trồng loại tam thất này mà cốt yếu được người dân địa phương đào từ rừng về nên mới được người dân gọi là tam thất hoang.
biểu đạt hình trạng cây tam thất hoang
Là loại cây thân thảo, sống lâu năm, có cây tam thất có tuổi đời tới hàng trăm năm. Cũng giống như sâm ngọc linh, mỗi một đốt trên cây tam thất hoang tương ứng với một tuổi.
Lá tam thất hoang hình xẻ
Lá tam thất hoang hình xẻ, cuống lá dài khoảng 6 đến 8cm. Lá thuôn nhọn về sau và xẻ với nhiều khe nhỏ.
Hoa tam thất hoang màu trắng, mọc thành trùm ở nách cuống lá.
Quả tam thất hoang hình cầu, mọc thành chùm, khi chín có màu đỏ.
Củ tam thất hoang dài, có nhiều nhánh so le nhau hình khúc khủy, bên trong ruột có màu tím hoặc màu trắng hoặc màu vàng.
Thành phần hóa học
Thành phần hóa học có trong tam thất hoang gồm lượng hợp chất saponin rất cao và một đôi dược liệu khác. Theo các chuyên gia thành phần hóa học của tam thất hoang gần như tương đồng với sâm ngọc linh và cao hơn một số loại nhân sâm có bán trên thị trường hiện nay (2)
Công dụng của tam thất hoang
Do được lấy ở môi trường hoang dại nên sâm vũ diệp mang rất nhiều những đặc tính quý mà ít có loài sâm nào có được (hồ hết sâm trên thị trường hiện đều là loại trồng). Dưới đây là một số tác dụng chính của vị thuốc này theo kinh nghiệm dân gian:
- tẩm bổ, giúp bổ sung dưỡng chất cho cơ thể
- Giúp cầm máu, tiêu sưng, giảm vết bầm tím do trấn thương
- Bổ máu, giúp da dẻ hồng hào hơn
- Tác dụng giảm mỏi mệt
- Tác dụng cầm máu
- tương trợ điều trị bệnh tim mạch (3)
Ngoài ra tam thất hoang còn được sử dụng trong nhiều trường hợp khác. Bạn hãy hỏi bác sỹ để biết cách dùng trong từng trường hợp cụ thể.
Do là một thảo dược hoang dại nên những công dụng quý của tam thất hoang rất nhiều, có những tác dụng chỉ trong quá trình sử dụng chúng ta mới khám phá ra nó.
Củ tam thất tươi
Cách dùng tam thất hoang
Có ba cách dùng đó là dùng ngâm rượu, dầm mật ong hoặc dùng sắc uống.
Cách ngâm rượu tam thất hoang
Chuẩn bị: 1kg củ tươi, 1 bình thủy tinh miệng rộng, 8 lít rượu gạo 40 độ.
Cách làm: Rửa sạch củ, nhất là các kẽ sao cho sạch đất cát, các nhánh, rễ già úa. Để dáo nước, sau đó tráng qua một lần rượu. Bỏ nguyên cả củ sâm không tháivào bình, đổ ngập rượu sao cho rượu ngập hết sâm trong bình, đậy nắp kín.
Tỷ lệ ngâm: 1kg tam thất hoang tươi ngâm với khoảng 8 lít rượu 40 độ. Ngâm trong thời gian khoảng 3 tháng là dùng được.
Cách dùng: Mỗi ngày dùng khoảng 1 đến 2 ly nhỏ là đủ, không dùng nhiều.
Cách dầm mật ong:
Chuẩn bị: 1kg sâm tươi, 1 lít mật ong, 1 bình miệng rộng
Cách làm: Tam thất tươi rửa sạch, thái lát mỏng. Đem ngâm với mật ong trong thời gian khoảng 10 ngày là dùng được. Hỗ hợp mật ong tam thất dùng hàng ngày, sau bữa ăn, mỗi bữa 1 thìa cà phê sẽ rất tốt cho sức khỏe và làn da.
Cách sắc uống (Thường dùng củ khô).
Củ khô 3 đến 5g hãm nước uống hoặc sắc vưới các vị thuốc khác.
Ai không nen dùng tam thất hoang ?
- nữ giới mang thai
- Trẻ nhỏ dưới 16 tuổi
- Người huyết hư
- Người bị tiêu chảy
Là những đối tượng không nên dùng tam thất hoang.
- Ngày truy cập 08 tháng 3 năm 2019
2. Saponins from Panax bipinnatifidus Seem.: New strategy of extraction, isolation, and evaluation of tyrosinase inhibitory activity based on mathematical calculations
- Ngày truy cập 08 tháng 3 năm 2019
3. Identification of certain Panax species to be potential substitutes for Panax notoginseng in hemostatic treatments
- Ngày truy cập 08 tháng 3 năm 2019
