Khi nhắc đến đậu, chúng ta thường nghĩ đến những hạt đậu để làm bánh, nấu chè; tuy nhiên, có nhiều loại đậu được trồng không để lấy hạt mà để lấy quả, và quả non mới là thứ mang lại giá trị kinh tế cao, chả hạn như đậu dải áo, đậu bắp, đậu cô ve…
Bạn biết đấy, quả đậu cô ve non là nguyên liệu thơm ngon trong nhiều món ăn như đậu luộc, kho, xào… Tuy nhiên, đã có nhiều mỏng về các trường hợp bị ngộ độc do thực phẩm này, tại sao như vậy?
Ăn đậu cô ve cần lưu ý gì để không bị ngộ độc?
Nhiều người thấy quả đậu cô ve non vừa non xanh, vừa giòn ngọt nên nghĩ rằng ăn sống cũng không sao hoặc nấu tái tái (vừa chín tới) cũng không sao. Tuy nhiên, đây lại là sai trái vì trong quả non tươi của nó có chứa nhiều loại saponin và legumin – khi đi vào thân sẽ dẫn đến phản ứng ngưng tụ huyết cầu và các diễn tả ngộ độc khác. Tuy nhiên, khi được nấu chín (giữ sôi ít nhất 10 phút) thì các chất độc này sẽ được phân giải và ta có thể ăn an toàn.
Đậu cô ve tươi
Trên thực tiễn, đã có nhiều người bị ngộ độc do ăn đậu cô ve xào chưa chín tới (khiến cho nôn mửa, tiêu chảy, nhức đầu, chóng mặt, sốt…). thành ra, khi ăn đậu này, bạn nên ngâm rửa thật kỹ (ngâm vài tiếng thì càng tốt), sau đó mới cắt ngắn, trụng trong nước sôi rồi chế biến thành các món kho, xào… (nấu cho chín hẳn – lúc này quả đậu đổi màu và mềm lại) ( ) ( ).
Đậu cô ve xào tôm khô
Công dụng của đậu cô ve non
Nhiều chị em rất thích cảm giác này: cầm quả đậu cô ve non xanh, bẻ một đầu kêu cái “tách” rồi kéo sợi gân đến đuôi quả, bấm cái “tách”nữa rồi đem ngâm rửa và chế biến thành món đậu que xào. Món này, cái ngon của nó nằm ở màu xanh mắt mắt, vị ngọt mát, cắn vào ngọt mềm và mụp nước, rất khoái khẩu!
Được biết, nếu thẳng thớm ăn đậu cô ve với lượng vừa phải và đúng cách, loại quả này sẽ mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, dưới đây là những công dụng của đậu cô ve:
- Bổ sung chất Sắt và axit folic giúp tăng khả năng mang thai ở đàn bà tuổi sản xuất.
- Chứa nhiều chất diệp lục giúp giảm rủi ro mắc bệnh ung thư, giữ sự tươi trẻ lâu hơn.
- Chứa folate giúp giảm nguy cơ trầm cảm.
- Chứa nhiều vitamin K giúp xương chắc khỏe.
- Chứa Ma giê, chất xơ và vitamin B 12 giúp giảm mỡ xấu, giảm nguy cơ mắc bệnh tim mạch.
- Chứa ít tinh bột nên tốt cho bệnh nhân tiểu đường.
- Chứa vitamin A, lutein và zeaxanthin nên tốt cho sức khỏe đôi mắt.
- Chứa nhiều chất xơ giúp nhuận trường, giảm táo bón và giảm nguy cơ béo phì ( ).
Lưu ý khi dùng:
- dù rằng tốt cho sức khỏe nhưng có một số lưu ý khi dùng đậu cô ve như:
- Trong chế biến : Cần nấu chín hoàn toàn để tránh ngộ độc (như đã nói ở trên).
- Trong sơ chế: Trong quả đậu cô ve có chứa chất phytate – chất này gây ngăn trở việc hấp thu can xi trong thức ăn, do vậy, để cải thiện nhược điểm này, bạn hãy ngâm quả đậu non một đôi tiếng trước khi chế biến nhé (sau khi ngâm rửa xong mới cắt ngắn để tránh hao dinh dưỡng trong lúc rửa) ( ).
- Đối tượng cần tránh : Người mắc bệnh gout không nên ăn vì sẽ làm bệnh nặng hơn ( ).
Công dụng của đậu cô ve
ngoại giả, đậu cô ve xào là món ăn chứa rất nhiều dầu (vì trong quá trình xào, dầu ăn ngấm rất nhiều vào quả – tương tự như nấm hương xào, xào…). cho nên, bạn cũng nên chú ý đến vấn đề này để tránh dung nạp dôi chất béo nhé.
Vỏ quả đậu cô ve có điều trị được tiểu đường không?
Câu đáp là vỏ quả đậu cô ve chẳng thể điều trị dứt điểm tiểu đường nhưng theo nhà nghiên cứu Võ Văn Chi ( tự điển cây thuốc Việt Nam, tập 1 ) thì nó “ có tác dụng chống đỡ tốt ” đối với bệnh thủy thũng và tiểu đường (vì vỏ quả giúp hạ đường huyết và lợi tiểu).
Cách dùng như sau : lấy vỏ quả đậu cô ve khô (khoảng 3 hoặc 4 nắm), rửa sơ qua cho sạch rồi để vào thau, ngâm với 2 lít nước trong vài tiếng cho vỏ quả mềm lại thì nấu lấy nước uống (3).
Hạt đậu cô ve già được dùng làm gì?
Theo y học cựu truyền, hạt đậu cô ve có vị ngọt nhạt, quả đậu cô ve có tác dụng lợi tiểu. Tuy nhiên, thông thường, hạt của loại đậu này (lúc già) chỉ được dùng nấu xôi chè, làm nhân bánh hoặc làm giá đậu (với lượng chất đạm trong giá đậu khoảng 44, 5 %) (3).
Thông tin thêm
So với các loại đậu leo giàn nói chung thì đậu cô ve trồng rất dễ và nếu bạn lười làm giàn thì cũng không thành vấn đề gì! Bạn chỉ cần cắm một cây trúc đã vót, cắm xéo xéo cho dễ bẻ sau này thì dây đậu sẽ leo xoắn lên. Hơn nữa, tán lá của loại đậu này cũng không xuề xòa, quả lại nhiều và dày nên rất dễ bẻ.
Ngày nay, có nhiều loại đậu cô ve với màu sắc quả và đặc tính sinh trưởng khác nhau. Bên cạnh các loại leo giàn, ta cũng có các loại đậu lùn với thân cây thường cao không quá 45 cm.
Tham khảo:
-
Một mình ăn hết đĩa đậu cô ve, bà nội trợ bị tiêu chảy, buồn nôn phải đi cấp cứu, duyên do hóa ra đang xào đậu thì hết gas , , ngày truy cập: 17/ 03/ 2021.
-
Đậu cô ve và 8 ích lợi bất thần đối với sức khỏe , , ngày truy cập: 17/ 03/ 2021.
-
Võ Văn Chi, tự vị Cây thuốc Việt Nam, tập 1 , bộ mới, NXB y khoa, trang 910.
-
Phaseolus vulgaris , , ngày truy cập: 17/ 03/ 2021.
