Cây cơm cháy hay còn được dân ta gọi là cây thuốc mọi. Tác dụng trổi của cây cơm cháy được nhiều người biết tới đó là hiệu quả điều trị bệnh tê thấp cực hay (1). Caythuoc.org xin phép giới thiệu chi tiết hơn về vị thuốc này:
Tên khoa học
Sambucus javanica Reinw, thuộc họ ngũ phúc hoa (1) ( ).
biểu đạt
Cơm cháy là dạng cây thân gỗ lớn, có thể cao từ 1 mét đến 8 mét, lá nhọn mọc đối và mép lá có răng cưa, hoa thành từng chùm màu trắng. Các bạn có thểm xem hình ảnh để thấy rõ hơn diễn đạt.
Phân bố
Là loại cây thảo dược mọc hoang, hiện giờ cơm cháy mọc hoang ở hầu hết các cánh rừng già nước ta, nhưng nhiều nhất ở vùng Tây Bắc.
Bộ phận dùng làm thuốc
Theo y học cựu truyền, hồ hết các bộ phận của cây từ lá, hoa, quả và vỏ thân cây đều được dùng làm thuốc.
Hình ảnh hoa cơm cháy
Công dụng của cây cơm cháy
Theo kinh nghiệm dân gian (1) cây cơm cháy có một số tác dụng khá hay như:
- Vỏ cây giúp nhuận trường
- Hoa cơm cháy giúp lợi tiểu (thông tiểu tiện), làm đổ mồ hôi
- Quả cơm cháy điều trị bệnh tê thấp
Theo các nghiên cứu y học hiện đại cây cơm cháy có các tác dụng như:
- Chống oxy hóa, tăng miễn nhiễm ( )
- Chống viêm, giúp lành vết thương ( )
Một số thông tin cho rằng cây cơm cháy còn có các tác dụng khác như: Điều trị ung thư, bệnh tim mạch, HIV, giảm cân, giảm đau đầu… Theo webmd.com những công dụng này chưa có bằng chứng cụ thể ( ).
Cách dùng cây cơm cháy làm thuốc
Dưới đây là những kinh nghiệm dùng cây cơm cháy làm thuốc theo kinh nghiệm dân gian (1).
nhuận trường, điều trị táo bón: Vỏ cây 15g~20g hoặc hoa quả 15 sắc sắc nước uống trong ngày. Lưu ý không nên dùng quá liều vì có thể gây tình trạng đi cầu quá nhiều, ôn ói.
Thông tiểu tiện, lượi tiểu và giúp đổ mồ hôi: Dùng 10g hoa sắc với khoảng 500ml nước, đun lấy khoảng 250ml nước để uống trong ngày.
Điều trị phong thấp: Dùng quả (hoặc rễ) cơm cháy ngâm rượu, tỷ lệ 1kg quả tươi ngâm với khoảng 4 lít ~ 5 lít rượu 40 độ. Ngâm trong thời kì khoảng 1 tháng là dùng được.
Điều trị gãy xương, bong gân: Dùng lá, quả cơm cháy tươi giã nát, đắp vào nơi bị thương tổn sau đó khăng khăng bằng bông băng, nếu bị gãy xương cần một mực bằng nẹp ( ).
Dùng cho nữ giới sau sinh: Ngoài ra lá cơm cháy còn được dân gian đun lấy nước tắm cho phụ nữ sau khi sinh nở, giúp chị em sát khuẩn và làm sạch thân sau khi sinh.
Hình ảnh quả cơm cháy
Lưu ý: Một số tác dụng phụ khi gặp phải
Lưu ý dưới đây dựa theo kinh nghiệm dân gian và thông báo đăng tải trên trang webmd.com (1), ( )
- dùng quá liều vỏ thân, hoa quả có thể gây tình trạng ỉa quá nhiều, gây mỏi mệt, nôn ói. do vậy không nên dùng quá liều lượng 15g/ngày.
- Không nên dùng cây cơm cháy cho phụ nữ mang thai và cho con bú vì không có thông báo về độ an toàn cho hai đối tượng này.
- Không dùng cho các bệnh tự miễn như: bệnh lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp… Vì cơm cháy có tác dụng tăng miễn nhiễm, có thể gây nên tình trạng tăng tự miễn dịch khiến bệnh trở thành trầm trọng hơn.
- Ăn quả tươi có thể gây nôn ói, nên chi chỉ nên dùng vị thuốc này khi đã được nấu chín.
- Không dùng cơm cháy khi người bệnh dùng các loại thuốc giảm miễn dịch.
- Cây cơm cháy , sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi – Nhà xuất bản y khoa năm 2004 – Bản in trang 263, 264.
- Cơm cháy , , ngày truy cập 11 tháng 6 năm 2019
- Comparison of major taste compounds and antioxidative properties of fruits and flowers of different Sambucus species and interspecific hybrids , , ngày truy cập 11 tháng 6 năm 2019
- Anti-Inflammatory Plants , , ngày truy cập 11 tháng 6 năm 2019
- ELDERBERRY , , ngày truy cập 11 tháng 6 năm 2019
- Bài thuốc chữa bệnh hiệu quả từ cây cơm cháy , , ngày truy cập 11 tháng 6 năm 2019
