Theo Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” cây quán chúng là vị thuốc rất thông dụng nhưng chưa được hợp nhất về thể hiện và hình dạng cụ thể, chỉ biết rằng vị thuốc này có nhiều cành nhỏ mọc từ gốc cây tạo thành một chuỗi đều nhau (1).
- Tên khoa học : Cyrtomium fortunei J. Sm.
- Họ : Dương xỉ (2)
biểu đạt
Do chưa thống nhất về hình dạng cụ thể nên chưa có những biểu đạt chuẩn xác về loài cây này, chỉ biết đây là một loại cây thuộc họ dương xỉ, mọc thấp dưới mặt đất. Theo GS Đỗ Tất Lợi cây này thường có ở các khe núi bên ngoài gốc cây có màu đen, bên trong ruột màu đỏ. Gốc cây là một xếp tầng nhiều cành xếp lại với nhau.
Nếu bạn đã từng đi rừng bạn sẽ nhận thấy những cây dạng dương xỉ dạng này có rất nhiều ở khắp các vùng đồi núi nước ta.
Rễ cây quán chúng
Tính vị cây quán chúng
Cây có vị hơi đắng chát, tính hàn, không có độc
Công dụng của cây quán chúng
- Cầm máu
- Tiêu viêm
- Điều trị bạch đới khí hư
- Thanh nhiệt giải độc
- Điều trị đi tả, kiết lỵ
Những ai nên dùng cây quán chúng ?
- Chị em phụ nữ mắc chứng rong kinh, ra huyết nhiều người xanh rớt, mệt mỏi.
- Chị em gặp phải tình trạng khí ra nhiều, có mùi hôi và màu lạ ( )
- Người bị ỉa chảy, kiết lỵ, rối loạn tiêu hóa
- Người thường ngày, không bệnh dùng hàng ngày để thanh nhiệt
Cách dùng quán chúng
1. Rong kinh
- Chuẩn bị : Rễ quán chúng khô 20g, rượu gạo 20ml, nước 500ml
- thực hành : Đun rễ quán chúng chung với nước vào rượu, sắc đặc lấy khoảng 200ml nước chia làm 2 lần uống trong ngày.
2. đàn bà bạch đái
- Chuẩn bị : Rễ quán chúng khô 20g, dấm 100ml, rượu 20ml
- Thực hiện : Rễ quán chúng tẩm với dấm trong thời kì khoảng 1 giờ, sau đó sao vàng trên chảo gang cho tới khi khô và có mùi thơm (khoảng 20 phút). Tán nhỏ sử dụng hoặc sắc lấy nước uống hàng ngày, khi dùng uống cùng với 1 ly rượu nhỏ.
3. tiêu chảy, kiết lỵ
- Chuẩn bị : Rễ quán chúng khô 30g, nước 500ml
- thực hành : Sắc đặc lấy 200ml uống sau bữa ăn khoảng 5 phút, ngày uống 2 đến 3 lần.
Ngoài ra người thông thường không có bệnh cũng có thể dùng rễ quán chúng đun lấy nước uống thay nước hàng ngày để thanh nhiệt và giải độc thân.
Tham khảo:
- Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi – Nhà xuất bản y khoa năm 2004 – Bản in trang 175, ngày tham khảo ngày 08 tháng 7 năm 2020.
- tự điển bách khoa dược khoa , Nhà xuất bản Từ điển bách khoa năm 1999, trang 521, ngày tham khảo ngày 08 tháng 7 năm 2020.
- Đông y bạch đái bạch đới, , ngày tham khảo ngày 08 tháng 7 năm 2020.