Ngải cứu là một loại rau khá thông dụng trong đời sống hàng ngày, ngải cứu còn là một vị thuốc với nhiều công dụng hữu ích. Tuy vậy không phải ai cũng có thể ăn thoải mái loại rau này, dưới đây là những lưu ý khi dùng ngải cứu caythuoc.org xin san sẻ tới các bạn.
Khi nói về cây ngải cứu, các chị em phụ nữ thích trồng cây thường mách nhau cách làm túi hương thế này: hái lá ngải cứu phơi khô rồi cho vào túi vải, sau đó treo trong phòng làm việc. Như thế, thỉnh thoảng khi có gió lùa, bạn sẽ ngửi được mùi hương thơm dịu tỏa ra. Hương thơm này không chỉ giúp bạn tỉnh táo, sảng khoái tinh thần mà còn giúp thông khí, xua tan khí lạnh.
Ngải cứu không thơm mát như bạc hà, không thơm gắt như tử tô mà thơm nhẹ dễ chịu. Nếu không quen mùi hương này, có thể bạn sẽ thấy nó hơi lạ lẫm, khó chịu. Tuy nhiên, khi đã quen dần, bạn sẽ thấy đó là thứ hương thơm dễ chịu, dịu dàng.
Ngải cứu – rau thơm hay là vị thuốc
Trong các loại cây lá quanh nhà thì ngải cứu vừa là rau ăn, vừa là cây thuốc. Nói đúng hơn, ngải cứu là một cây thuốc đích thực. Vì vậy, các món ăn, bài thuốc có dùng ngải cứu đều có tác dụng điều trị bệnh và cần được tuân thủ nghiêm ngặt về liều lượng (để tránh quá liều và các tác dụng phụ không đáng có).
Hơn nữa, khi dùng cây thuốc này, bạn cần phân biệt nó với rau tần ô (cải cúc). Hai loại này nhìn sơ qua thì thấy chúng rất giống nhau nhưng trên thực tế, cây ngải cứu thì thân thẳng đứng và mép dưới của lá có màu trắng nhạt (màu sắc của hai mặt lá khác nhau hoàn toàn).
Mặt trên và mặt dưới lá ngải cứu khác nhau
trái lại, thân của cây tần ô hơi nghiêng và hai mặt lá của nó đều có màu như nhau.
Rau cải cúc, hai mặt lá đều giống nhau
Các món ăn điều trị bệnh từ ngải cứu
Nói đến ngải cứu là nói đến tác dụng trừ hàn thấp, giúp điều kinh, điều trị động thai và tê thấp. Ngoài ra, loài cây này còn được dùng trong nhiều bệnh phụ khoa khác (với liều lượng phù hợp theo chỉ định của thầy thuốc, ngải cứu không làm sảy thai mà còn giúp an thai) (1).
Mặt khác, không chỉ dùng làm thuốc sắc, ông bà ta còn vận dụng và kết hợp loại rau này vào các món ăn và từ đó, chúng ta có các món ăn điều trị bệnh như:
1. Canh ngải cứu điều trị chứng sảy thai nhiều lần
Có nhiều công thức chế biến rau ngải cứu khác nhau tùy theo nhu cầu điều trị bệnh. Nếu chỉ dùng để giảm các cơn đau tức ngực và ho thời tiết lạnh thì bạn chỉ cần làm đơn giản là nấu canh (chọn lá non để nấu). Tuy nhiên, nếu để điều trị sảy thai liên tiếp thì bạn cần kết hợp như sau:
- Nguyên liệu: 40 g lá ngải cứu tươi và 1 cái trứng gà.
- Thực hiện : Rửa sạch rau rồi nấu canh cùng trứng gà, nấu cho đến khi trứng chín thì ăn trứng và chắt nước canh để uống.
Canh ngải cứu trứng gà
thời kì dùng : Mỗi ngày các bạn ăn một lần như thế và ăn liên tục 1 tuần. Sau đó, cứ mỗi tháng bạn ăn canh này một lần và mỗi lần dùng thì nấu với 2 cái trứng gà, ăn cho đến khi sinh em bé thì ngưng. Tuy nhiên, tùy tình trạng thai nhi mà mỗi thai phụ sẽ có nhu cầu sử dụng khác nhau. nên, trước khi dùng, bạn hãy hỏi thêm quan điểm thầy thuốc để được hướng dẫn cụ thể nhé (1).
2. Cháo ngải cứu điều trị động thai, phong thấp
Nếu bị động thai , bạn có thể ăn món cháo rau để dưỡng thai. Cách làm như sau:
- Chuẩn bị : 50 g lá ngải cứu tươi, một ít đường đỏ và 1 ít gạo (khoảng 100 g).
- thực hành : Lấy rau rửa sạch, cắt nhỏ rồi nấu với nhiều nước và dùng nước đó nấu cháo, khi cháo chín thì để đường vào.
Lưu ý : Với món cháo này, bạn cần ăn lúc cháo còn ấm nóng và nên chia thành hai lần để ăn buổi sáng và buổi trưa (hâm lại để ăn), thời gian ăn kéo dài từ 3 – 5 ngày như thế (1).
Nếu bị đau tê thấp , bạn có thể dùng phối hợp cháo rau và đắp thuốc bên ngoài. Các bước thực hành như sau:
- Chuẩn bị: 100 g rau ngải cứu tươi, 200 g bột gạo và 200 g lá tốt tươi.
- Thực hiện: Lấy hai loại rau trên rửa sạch, cắt nhỏ, cho vào máy xay sinh tố rồi đổ một chén nước lưng vào, sau đó xay và ép lấy nước. Nước này, các bạn hòa với bột gạo, cho vào nồi rồi bắc lên bếp và khuấy thành cháo để ăn (các bạn nhớ khuấy đều tay để cháo không bị khét, vón cục nhé). Với phần bã lá, các bạn cho thêm chút giấm ăn vào rồi xào xơ qua và đợi cho nó bớt nóng, chỉ còn âm ấm thì đắp lên chỗ đau nhức (1).
Lưu ý : Bạn nên ăn cháo này lúc đói và ăn khi còn ấm nóng nhé.
Lưu ý khi dùng ngải cứu:
- Đối tượng cần lưu ý : mặc dầu phụ nữ mang thai có thể ăn ngải cứu nhưng cần lưu ý về liều lượng (mỗi ngày chỉ dùng một lượng nhỏ rau tươi như chỉ dẫn của thầy thuốc) và với các chị em có sức khỏe thai tốt thì không nên dùng. Ngoài ra, những người có nội nhiệt, âm hư hỏa vượng, sỏi thận, cao huyết áp, viêm gan và không có hàn thấp thì cũng không nên dùng vì ngải cứu có tính ấm, có thể làm tình trạng bệnh trở nên nghiêm trọng hơn (1) (2).
- Liều lượng : Lưu ý khi dùng ngải cứu không nên lạm dụng loại rau này trong thời gian dài. Nếu dùng để ăn như rau thì mỗi tuần bạn chỉ nên ăn 1 hoặc 2 lần và mỗi lần chỉ ăn dưới 40 g rau tươi thôi nhé (1).
Tham khảo:
- Tuệ Minh – Dương Thiên, Cây thuốc nam thông dụng trị liệu trong gia đình , NXB Đồng Nai, trang 111.
- Võ Văn Chi, Cây thuốc An Giang , Ủy ban Khoa học và kỹ thuật An Giang, 1991, trang 393.