Cho đến bây giờ, mẹ tôi vẫn hay nhắc chúng tôi rằng nếu bị thương ngoài da hay bị nhọt thì cứ lấy nước miếng thối (nước bọt buổi sáng) thoa lên. Bà bảo: “ Mày thấy mấy con chó không, hễ nó bị thương trầy da chỗ nè nó liếm hoài chỗ đó, từ từ vết thương liền lại. Mình cũng vậy đó!”. Mỗi lần nghe mẹ tôi nói như vậy, tôi đều phì cười. Tuy nhiên, khi chú ý thì tôi mới thấy đúng như vậy thật.
hiện tại, ta được biết rằng nước miếng có chứa rất nhiều loại enzyme và các chất kháng khuẩn ( ). Đối chiếu lại, ta thấy trong y học cổ truyền có ghi lại một mẹo nhỏ để điều trị đinh râu (dạng nhẹ, mới sưng), đó là dùng nước miếng thoa lên (vào buổi sáng thức dậy, chưa đánh răng) (2).
Vậy, đinh râu là gì, có hiểm nguy không và cách nào để khắc phục? Trong bài viết này, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu nhé!
Mụn đinh râu là gì, loại mụn chẳng thể xem thường
Mụn đinh râu là gì: Khác với mụn trứng cá, mụn nhọt thường mọc ở nhiều nơi trên mặt, đinh râu là một loại đinh nhọt chỉ mọc ở vùng mọc râu (xung quanh mép miệng) do da bị nhiễm trùng. Đây là vùng da nhạy cảm nên lỡ chạm trúng thì rất đau.
Mụn đinh râu là gì (ảnh minh họa)
Lúc mới phát, đinh râu mọc lên thành những nốt đỏ, sau vài ngày thì hình thành ngòi mụn rõ rệt (hơi đen như cái đầu đinh) với mủ bên trong, vùng da xung quanh cũng sưng nóng rất khó chịu.
Trong nhiều trường hợp, đinh râu hành đến phát sốt và mệt mỏi bải hoải, lúc này người bệnh cần đến cơ sở y tế để điều trị bởi đinh râu là một loại bệnh hiểm nguy. Nếu nhìn, bạn chỉ thấy nó hiện ra bề mặt với một nốt sưng đỏ có ngòi nhưng thực chất, nó còn ăn sâu vào bên trong, làm lây lan vi khuẩn đến máu và các xoang, từ đó có thể dẫn đến các biến chứng như nhiễm trùng máu, tắc tĩnh mạch não, sốc phản vệ, rối loạn tâm thần, nổi ban… và tử vong ( ).
Cần làm gì khi bị đinh râu?
Khi phát hiện bị đinh râu, bạn phải giữ vệ sinh vùng da bị bệnh. Với trường hợp đinh râu nhẹ, nhỏ, không đau nhức nhiều thì bạn để cho đinh râu tự chín già, tự vỡ, sau đó rửa sạch, dùng tăm bông y tế nặn nhẹ cho ra hết mủ, sau đó sát khuẩn (bằng nước muối hoặc các loại thuốc sát khuẩn, liền sẹo khác).
Nếu đinh râu nặng, không tự vỡ sau vài ngày mà còn gây sốt, rét run, sưng mặt, mệt mỏi, buồn nôn và đau nhức khó chịu thì cách tốt nhất là bạn nên đến cơ sở y tế để được điều trị tốt nhất. Tuy nhiên, có một số lưu ý khi bị đinh râu mà bạn cần nhớ, đó là:
- Không được dùng nước đá hay khăn ấm để chườm đắp (vì sẽ khiến đinh râu nặng hơn).
- Không được tự tiện nặn, sờ, chích… vì nếu không khéo sẽ gây thương tổn mô mềm và gây nhiễm khuẩn với nhiều hệ lụy nghiêm trọng hơn.
- Không nên ăn đồ ăn cay nóng, nhiều dầu mỡ và đồ ăn ngọt vì sẽ làm tình trạng sưng nóng nặng hơn ( ) ( ).
Các bài thuốc nam điều trị mụn đinh râu (dạng nhẹ, mới phát)
y khoa cựu truyền có ghi lại một số cách điều trị đinh râu dạng nhẹ, trong đó có thể kể đến mẹo dùng nước miếng thối (như đã nêu ở đầu bài) và hai bài thuốc dễ tìm sau:
- Cách 1 : lấy 60 g (cỏ hôi), 60 g lá rau diếp cá và 60 g vỏ cây gạo, cả thảy xắt nhỏ rồi nấu lấy nước uống (sắc lấy nước đặc). Liều dùng: mỗi lần uống 200 ml, ngày uống hai lần (2).
Cỏ hôi (cỏ cứt lợn)
- Cách 2 : hái một nắm , rửa sạch rồi giã nát với một muỗng nhỏ đường đen, sau đó đắp lên chỗ mọc đinh râu (bền chí đắp, nếu thấy hơi ngứa và nhức nhẹ nhưng bớt sưng dần thì mụn đầu đinh sẽ dần khỏi) (2).
Phân biệt đinh râu với mụn bọc
- Đặc điểm : Mụn bọc và đinh râu đều sưng đỏ nhưng mụn bọc thì không có ngòi như đầu đinh, chỉ có mủ máu bên trong dần dần tự sưng nhọn và vỡ. Ngược lại, đinh râu mưng mủ và có ngòi đen như đầu đinh.
- Vị trí: Mụn bọc có thể mọc ở nhiều vị trí khác nhau còn đinh râu chỉ mọc ở vùng râu (như mép miệng, cằm, môi, thỉnh thoảng mọc ở quanh mũi và trong lỗ mũi).
- nguyên do : Nguyên nhân gây ra mụn bọc thường là do nóng trong người, rối loạn tuyến bã nhờn, tắc nghẽn lỗ chân lông và có khi là do lạm dụng mỹ phẩm khiến da nhiễm khuẩn. duyên cớ gây ra đinh râu là do nặn mụn sai cách làm nhiễm trùng da và viêm lỗ chân lông; do dùng các phương tiện làm đẹp bị nhiễm bẩn hoặc sơ sểnh gây vết thương nhiễm trùng (như cạo râu, dùng cây nặn mụn bẩn…); do dùng mỹ phẩm sai cách khiến da bị thương tổn, bít tắc, viêm nhiễm… ( ).
Nói tóm lại, cách tốt nhất để đề phòng đinh râu là vệ sinh cơ thể sạch sẽ, không sờ nắn mụn, không tự ý nặn các mụn sưng và nếu bị mụn thông thường thì phải đợi mụn tự vỡ hoặc có cùi già thì mới lấy cùi ra, sau đó rửa nước muối và dùng kem trị sẹo thoa lên (để ngừa sẹo).
- Thực hư cách chữa bệnh bằng nước bọt , , ngày truy cập: 27/ 03/ 2021.
- Lê Minh – Lê Ba – Hoàng Thủ, thuốc ta dùng trong gia đình , NXB nữ giới, 2013, trang 56.
- Mụn đinh râu hiểm thế nào? , , ngày truy cập: 27/ 03/ 2021.
- Đinh râu, chẳng thể xem thường , , ngày truy cập: 27/ 03/ 2021.
- Phân biệt mụn đinh râu và mụn bọc mủ , , ngày truy cập: 27/ 03/ 2021.
