Nhắc đến các cây trồng làm rừng phòng hộ ven biển thì không thể không kể đến dương liễu. Tuy nhiên, nói đến dương liễu còn là nói đến loài cây làm cảnh, làm cây công trình và bạn có thể thấy loài cây này trong khuôn viên công viên, các trường đại học…
Không chỉ là loài cây chắn gió, giúp nhất định đất; phi lao còn là cây cảnh và gần gũi hơn là cây thuốc. Vậy, cây liễu có công dụng gì và cách dùng làm thuốc như thế nào, mời các bạn cùng tìm hiểu nhé!
Vài nét về cây phi lao
Cây phi lao, nhiều nơi ở miền Nam gọi là cây liễu. ngoại giả, cây còn được gọi là cây dương, cây xi lau…
Cây có tên khoa học là Casuarina equisetifolia, thuộc họ liễu ( ). Đây là loài thân gỗ lớn, có thể cao hàng chục mét và rễ cây có các nốt sần như cây họ Đậu. Lá dương liễu thuộc dạng lá kim, hoa có hoa đực, hoa cái và quả thuộc dạng quả thóc.
Rừng cây dương liễu (dương liễu) cổ thụ
Công dụng làm thuốc của quả dương liễu
Lá : Lá cây liễu có tác dụng kháng sinh và theo kinh nghiệm dân gian thì có thể dùng xông để điều trị tổ đĩa (cũng như các bệnh ngoài da khác).
Quả : Quả dương liễu được dùng chính yếu trong bài thuốc điều trị chàm bìu dịch hoàn. Cách dùng như sau:
- Chuẩn bị thành phần : quả phi lao đem phơi khô (dùng 300 g), kẽm oxit (10 g), dầu đậu phộng hoặc (50 ml) và tóc rối (20 g).
- thực hành : Lấy quả phi lao và tóc rối đốt cho cháy tồn tính (chỉ cháy đen bên ngoài nhưng bên trong vẫn còn chất thuốc), sau đó nghiền nát thành bột và trộn với kẽm oxit cùng dầu dừa, trộn đều cho thành dạng thuốc mỡ.
- Cách dùng : Mỗi lần dùng thì lấy thuốc mỡ này thoa lên vết chàm, thoa hàng ngày và kiên trì thực hành liên tiếp từ 8 – 20 ngày để thấy hiệu quả. Tuy nhiên, bài thuốc này chỉ có tác dụng đáng kể đối với bệnh dạng cấp tính và bệnh nhẹ (với bệnh kinh niên thì khó hiệu quả).
dương liễu (dương liễu)
Các nghiên cứu về quả liễu
dù rằng trong y học cựu truyền, số lượng các bài thuốc có dùng dương liễu còn hạn chế nhưng các kết quả nghiên cứu hiện đại lại cho thấy tiềm năng làm thuốc của cây thuốc này.
Có thể kể ra một số hoạt tính đáng chú ý như sau:
- Hoạt tính chống oxy hóa và chống viêm khớp : Theo tùng san European Journal of Medicinal Plants , kết quả nghiên cứu trên chuột cho thấy chiết xuất methanolic từ quả dương liễu có chứa hoạt chất giúp chống oxy hóa, vì thế có tác dụng nhất mực đối với bệnh viêm khớp ( ). Bên cạnh đó, theo tùng san Molecules , chất tanin cô đặc từ vỏ thân và rễ cây liễu cũng có tác dụng chống oxy hóa đáng kể, có tiềm năng làm nguồn chất chống oxy hóa tự nhiên cho ngành thực phẩm ( ).
- Hoạt tính chống mụn trứng cá : Theo tập san Bangladesh Journal of Pharmacology , kết quả nghiên cứu lâm sàng trên 50 bệnh nhân cho thấy chiết xuất vỏ cây dương liễu có tác dụng cải thiện tình trạng mụn trứng cá tương đương với thuốc tiêu chuẩn (khi dùng làm thành phần kem thảo dược bôi hai lần mỗi ngày) ( ).
- Hoạt tính bảo vệ thận : Theo tùng san Journal of Clinical Biochemistry and Nutrition , chiết xuất methanolic từ lá phi lao giúp giảm độc tính trên thận qua cơ chế chống oxy hóa, từ đó cho thấy tác dụng bảo vệ thận ( ).
- Hoạt tính kháng khuẩn : Theo tập san Journal of Medicinal Plants Research , dịch chiết từ lá phi lao có hoạt tính kháng khuẩn đáng kể, giúp chống lại nhiều loại vi khuẩn như Staphylococcus aureus, Klebsiella pneumoniae… ( ).
Tham khảo:
- phi lao , , ngày truy cập: 19/ 02/ 2021.
- trang 412.
- Antioxidant and Anti-arthritic Potential of Casuarina equisetifolia Fruit Methanolic Extract , , ngày truy cập: 19/ 02/ 2021.
- Anti-acne activity of Casuarina equisetifolia bark extract: A randomized clinical trial , , ngày truy cập: 19/ 02/ 2021.
- Evaluation of biochemical effects of Casuarina equisetifolia extract on gentamicin-induced nephrotoxicity and oxidative stress in rats. Phytochemical analysis , , ngày truy cập: 19/ 02/ 2021.
- Antioxidant Tannins from Stem Bark and Fine Root of Casuarina equisetifolia , , ngày truy cập: 19/ 02/ 2021.
- Antimicrobial efficacy of Casuarina equisetifolia extracts against some pathogenic microorganisms , , ngày truy cập: 19/ 02/ 2021.
