Bạn có biết, trên các bàn ăn hay yến tiệc của người Trung Hoa thời xưa thì quả kiwi (dương đào) là món tráng miệng được dâng lên rút cuộc.
Không chỉ thế, rượu kiwi thời bấy giờ còn được đánh giá là loại rượu ngon và được tôn là “ mỹ tửu Thanh Thành “, giúp kéo dài tuổi thọ.
Nhà thơ Đỗ Phủ tụng ca loại rượu này như sau:
“Sơn bình nhữ tửu hạ thanh vân
Khí vị nồng hương hạnh kiến phần”.
Trong công trình Thần Nông bản thảo kinh, loại quả này còn được nhấn mạnh: “ Dương đào là vị thuốc tốt hiếm có ” (1). Vậy, loại quả này tốt như thế nào và rễ cây của nó có thể dùng làm thuốc không?
Kiwi, loại quả nhiều cách dùng, đa công dụng
Bạn đừng nghĩ quả kiwi chỉ có thể cắt lát ăn tươi, làm kem hoặc làm trái cây dầm thôi nhé!
Kiwi (dương đào)
Trên thế giới, loại quả này còn được dùng với nhiều dạng khác như:
1. Ngâm rượu uống giúp điều trị gầy yếu, hư nhược do phong nhiệt.
2. Ép lấy nước uống giúp bổ sung dinh dưỡng (và nếu kết hợp cùng nước ép gừng tươi thì sẽ điều trị được chứng tắc nghẽn, buồn nôn do nóng nhiệt).
3. Xắt lát mỏng hoặc xay nát làm mặt nạ dưỡng da giúp se khít lỗ chân lông, làm mờ các vết nám sạm và dưỡng trắng (thích hợp với cả da dầu và da khô).
Mặt nạ kiwi
4. Nấu cùng với thịt giúp thịt mềm và tăng hương vị (vì trong quả có enzyme làm mềm thịt).
5. Ăn như trái cây thường ngày giúp:
- Giảm cân, săn chắc hình thể.
- Thanh nhiệt, điều trị ho do phong nhiệt và toàn thân phát nhiệt.
- Giúp lợi tiểu tiện, điều trị phù thũng do thấp khớp.
- Điều trị chướng bụng do ứ nước.
- Hạ hỏa, giảm ngứa ngáy và lở loét có mủ.
- Giúp sinh tân, giảm nếp nhăn và làm chậm lão hóa.
- Điều trị trẻ em biếng ăn và tăng cường sức khỏe.
- Bảo vệ sức khỏe trước các bệnh mạch vành, mỡ máu, cao huyết áp, xơ cứng động mạch…
- đề phòng loãng xương ở người cao tuổi.
- Giúp giảm tác dụng phụ khi phải điều trị bệnh bằng hóa chất.
Vì những lẽ trên, trái kiwi được xem là loại trái cây “ sánh ngang với thực phẩm chức năng ” (1).
Quả kiwi
Thông tin thêm :
Bạn có biết, vào những ngày trời mưa thì không nên ăn kiwi không?
Và bạn có biết, nếu bị ho và hôm đó là ngày trời nắng thì ăn kiwi ngâm với đường trắng sẽ giúp giảm ho rất tốt. Ngược lại, nếu hôm đó trời lạnh thì ngâm kiwi với nước muối để ăn sẽ giúp giảm ho.
Ngoài ra, với những công viên chức chức phải ngồi nhiều khi làm việc khiến cho hệ tiêu hóa bị bệnh (táo bón, đau dạ dày, …) thì mỗi ngày, vào lúc 10 giờ sáng, ăn nửa trái kiwi sẽ giúp cải thiện tình trạng bệnh (lưu ý chỉ nhai nuốt nước và bỏ phần bã) (2).
Các bài thuốc có dùng rễ cây kiwi
Ở nước ta, người tiêu dùng chủ yếu biết đến trái kiwi như một trái cây nhập khẩu. Tuy nhiên, ở Trung Quốc, rễ cây kiwi còn được dùng làm thuốc và được ghi chép trong “ Thần Nông bản thảo kinh “.
Trong đó, có thể kể đến hai bài thuốc điển hình sau:
1. Điều trị nổi mề đay ở người trưởng thành
- Chuẩn bị: 6 g rễ cây kiwi, 6 g sóc hoắc, 6 g mã lan, 6 g phàn thạch, 6 g sung úy tử, 6 g biển súc, 6 g tật lê và 6 g nhân vu.
- thực hành : lấy các vị thuốc trên (trừ phàn thạch), đem xắt nhỏ rồi nấu với 4 lít nước cho đến khi nước rút còn 2,4 lít thì để thêm phàn thạch vào và tắt bếp. Nước này dùng để rửa ngoài da và mỗi ngày rửa 3 lần (1).
2. Điều trị nổi mề đay ở trẻ nhỏ
- Chuẩn bị : 3 g rễ cây kiwi, 3 g sung úy, 3 g thạch nam, 3 g sóc hoắc, 3 g phàn thạch, 3 g phòng phong, 3 g nhân vu và 3 g tật lê.
- Thực hiện : lấy các vị trên (trừ phàn thạch), cắt nhỏ rồi nấu với 2 lít giấm chua cho đến khi nước rút còn một nửa thì vớt bỏ xác và để phàn thạch vào, hạ lửa nhỏ rồi tắt bếp. Nước này cũng dùng rửa ngoài da lúc còn ấm (1).
- Đào Ẩn Tích, Thần nông bản thảo kinh , Nhà xuất bản Hồng Đức, 2012, trang 495.
- Kê Triều – Dương Minh Thuần (Đông A Sáng dịch), Những phương thuốc hay trị liệu bằng rau củ quả của thần y Hoa Đà và nhà Phật , NXB Đà Nẵng, trang 54 – 80.