Trước đó ta đã biết về vị thuốc điền thất hay còn được gọi là củ cốt khí, bạn biết không còn có một vị thuốc củ điền thất khác nữa, đó chính là vị thuốc hồi đầu thảo. Vậy vị thuốc này có những công dụng gì, hãy cùng tìm hiểu nhé.
Giới thiệu thêm về vị thuốc hồi đầu thảo
Hồi đầu thảo có tên khoa học là Schizocapsa plantaginea Hance , thuộc họ cây râu hùm.
Là dạng cây thân thảo, sống hàng năm, mọc hoang hóa ở các cánh rừng nước ta. Tuy có tên gọi giống nhưng hình dạng cây hồi đầu thảo khác hẳn với . Để biết hình dáng cây này, hãy xem hình ảnh đính kèm dưới bài viết này bạn nhé.
Bộ phận dùng làm thuốc của cây này là phần củ và thân cây.
Củ hồi đầu thảo
Tính vị : Vị đắng, tính hàn.
Công dụng của hồi đầu thảo
Trong cuốn Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi đã chỉ ra khá nhiều những công dụng có ích của vị thuốc hồi đầu thảo. Dựa theo tài liệu “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” và kinh nghiệm từ dân gian xác định được cây có những công dụng sau (1) (2).
- Tăng cường tiêu hóa, điều trị bệnh đường ruột
- Viêm tá tràng (Ruột non)
- Viêm bao tử
- Kinh nguyệt không đều, ít kinh nguyệt
- Giảm đau nhức mình mẩy
- Hạ áp huyết
- suy nhược tâm thần
Liều dùng: 20g củ khô dùng dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu uống hàng ngày.
Một số bài thuốc thường dùng
1. Tăng cường tiêu hóa, điều trị viêm dạ dày, tá tràng:
- Chuẩn bị : Củ khô hồi đầu 500g
- Thực hiện : Củ khô đem rửa thật sạch, phơi khô kỹ, sao vàng, tán đồng dạng bột mịn (Bạn có thể tán ở các tiệm xay nghiền bột). Hòa nước sôi để sử dụng hàng ngày, liều dùng 8g ~ 10g/ngày. Chia làm 3 lần uống trong ngày, uống sau ăn khoảng 15 phút.
2. Kinh nguyệt không đều, ít kinh nguyệt
- Chuẩn bị : Hồi đầu khô 100g
-
thực hành
:
- Kinh nguyệt không đều: Đem sao vàng, tán bột, ngày uống 10g với nước ấm.
- Trong trường hợp bế kinh, tắc kinh dùng bột hồi đầu uống với rượu, liều dùng 20g/ngày, chia làm 2 lần uống trong ngày.
3. Đau mình mẩy
- Chuẩn bị : Củ hồi đầu khô 1kg
- Thực hiện : Củ khô rửa sạch, phơi thật khô, sao vàng hạ thổ rồi đem ngâm với khoảng 3 lít rượu gạo loại 40 độ. Ngâm trong thời kì khoảng 1 tháng là dùng được, mỗi ngày uống khoảng 2 ly rượu nhỏ trong bữa ăn.
4. Điều trị áp huyết cao, suy nhược tâm thần
- Chuẩn bị : Củ hồi đầu khô 10g
- thực hành : Củ khi rửa sạch, ngâm nước cho mềm, thái thành miếng mỏng đun với khoảng 1 lít nước, đun lấy 500ml nước chia làm 3 lần uống trong hàng ngày để hạ huyết áp và điều trị chứng hư nhược tâm thần.
Lưu ý tránh nhầm lẫn
Củ hồi đầu có hình trạng khá giống với củ tam thất, nên một số nơi còn gọi đây là củ tam thất giả. dù rằng mang cái mác tam thất giả, nhưng hồi đầu lại là một vị thuốc với nhiều công dụng hay, dị biệt hoàn toàn với công dụng của tam thất. thành ra không vì đó mà ta đánh giá thấp hiệu quả, tác dụng của vị thuốc quý này.
Nghiên cứu về vị thuốc hồi đầu thảo
Hoạt động ức chế tế bào ung thư gan ở người: Bằng thí điểm chiết xuất saponin từ cây hồi đầu trên các dòng tế bào ung thư gan ở người SMMC-7721, đề tài nghiên cứu tại Cao đẳng Dược, Đại học Y Quảng Tây, Trung Quốc đã xác định được hoạt động ức chế sự phát triển tế bào ung thư biểu mô tế bào gan ở người SMMC-7721 ( ).
- Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi – Nhà xuất bản y khoa năm 2004 – Bản in trang 314, ngày tham khảo 03 tháng 5 năm 2021.
- Nhiều tác giả, Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam, tập 1, NXB Khoa học và kỹ thuật, Hà Nội, 2004, trang 990, 991, ngày tham khảo 03 tháng 5 năm 2021.
- Saponins isolated from Schizocapsa plantaginea inhibit human hepatocellular carcinoma cell growth in vivo and in vitro via mitogen-activated protein kinase signaling, , ngày tham khảo 03 tháng 5 năm 2021.
