Ở các nước phương Tây, y học cựu truyền Trung Quốc hầu như ít được để ý so với y học hiện đại. Tuy nhiên, kể từ khi căn bệnh viêm phổi Vũ Hán bùng phát, các hiệu thuốc cổ truyền của Trung Quốc ở nước ngoài liên tiếp cháy hàng ( ).
Đó là vì trong cảnh ngộ không có thuốc đặc trị, các thang thuốc y học cựu truyền lại tỏ ra hiệu quả khi đã góp phần ngăn chặn thành công căn bệnh viêm phổi Vũ Hán với hiệu quả lên đến 97 % và không có trường hợp nào đổi thay từ nhẹ sang nặng (ở Trung Quốc) ( ).
Trong các phương án điều trị viêm phổi Vũ Hán thì “ Thanh phế bài độc thang ” được xếp vào vị trí trước nhất (các thí nghiệm lâm sàng đều cho thấy dùng thang thuốc này kết quả tốt). Về Thanh phế bài độc thang , Viện sĩ Viện hàn lâm khoa học Trung Quốc là Đồng Tiểu Lâm cũng đã giới thiệu và khẳng định đây là đơn thuốc đặc biệt cho bệnh nhân viêm phổi Vũ Hán. Trên lâm sàng, nó thích hợp với các trường hợp viêm phổi từ nhẹ đến nặng dựa trên nguyên tắc “tuyên phế, hóa thấp”, khơi thông phổi để bệnh nhân tự phục hồi ( ).
Thanh phế bài độc thang gồm các thành phần nào?
Thanh phế bài độc thang là đơn thuốc được tổng hợp từ bốn thang thuốc cổ truyền Trung Quốc, bao gồm “Ma hạnh thạch cam thang”, “Xạ can ma hoàng thang”, “Tiểu bắc sài hồ thang” và “Ngũ linh tản” ( ).
Toa “Thanh phế bài độc thang”
Đơn thuốc gồm 21 vị : ma hoàng (9 g), chích cam thảo (6 g), hạnh nhân (9 g), sinh thạch cao (tức thạch cao sống, 15 – 30 g, nấu trước các vị khác), quế chi (9 g), trạch tả (9 g), trư linh (9 g), bạch truật (9 g), phục linh (15 g), sài hồ (16 g), hoàng cầm (6 g), khương bán hạ (9 g), sinh khương (tức củ gừng tươi, 9 g), tử uyển (9 g), đông hoa (tức khoản đông, 9 g), xạ can (tức rẻ quạt, 9 g), tế tân (6 g), sơn dược (tức củ mài, 12 g), chỉ thực (6 g), trần bì (6 g), hoắc hương (9 g) ( ).
Cách dùng : Mỗi ngày dùng một thang, sắc uống hai lần vào buổi sáng và tối (uống ấm và uống sau khi ăn 40 phút). Mỗi liệu trình điều trị kéo dài 3 ngày, nếu bệnh nhân hết triệu chứng của bệnh thì ngưng dùng và nếu bệnh chỉ cải thiện nhưng chưa hết hẳn thì dùng tiếp liệu trình thứ hai.
Lưu ý : Nếu bệnh nhân không bị sốt thì cần giảm lượng thạch cao sống (theo chỉ định của bác sĩ) và nếu xuất hiện các dấu hiệu thất thường thì cần điều trị linh hoạt theo tình hình thực tiễn, phối hợp cả Đông y và Tây y nếu cần. Mặt khác, cũng cần nói rằng thang thuốc này chỉ có tác dụng điều trị lâm sàng các triệu chứng của bệnh và không có tác dụng phòng ngừa (chỉ dùng cho người đã bị viêm phổi do COVID – 19) ( ).
y học cổ truyền Trung Quốc đã chịu ảnh hưởng từ dịch COVID – 19 như thế nào?
Bệnh viêm phổi do COVID – 19 gây ra đã tác động mạnh mẽ lên mọi mặt của đời sống từng lớp và không ngoại trừ y khoa, trong đó có y khoa cựu truyền Trung Quốc.
1. Giá thành thảo dược tăng
Từ ngày 15 tháng 03 năm 2019, giá của 200 loại thảo dược chính ở Trung Quốc đã đổi thay theo chiều hướng tăng và tăng nhiều nhất là các vị: thương truật, qua lâu bì, la hán quả, lô căn, trần bì, lá tía tô… (trước đó là sự tăng giá của kim ngân hoa, sơn ngân hoa và liên kiều).
Thuốc cổ truyền Trung Hoa
Sự gia tăng này là do nhu cầu dùng thảo dược tăng cao trong khi nguồn dược liệu dự trữ thì có hạn. Mặt khác, giao thông chuyên chở và các hoạt động đời sống đều bị đình trệ do dịch COVID – 19, cho nên, quá trình vận tải và khai thác thuốc cũng bị ảnh hưởng ( ).
2. Sự nắm của các nhà máy sản xuất dược
Trong hoàn cảnh bệnh dịch bùng nổ, các xí nghiệp dược ở Trung Quốc đã tăng cường sinh sản những loại thuốc được Cục quản lý y khoa cổ truyền Trung Quốc kê là có tác dụng ngăn chặn viêm phổi Vũ Hán. Trong số đó, nếu chỉ tính riêng chế phẩm Liên hoa thanh ôn thì mỗi ngày có khoảng 800.000 hộp thuốc ra đời, đáp ứng nhu cầu cho 400.000 bệnh nhân viêm phổi mỗi ngày ( ).
Mặt khác, đây cũng là dịp để y khoa cổ truyền Trung Quốc nói riêng và Đông y nói chung tiếp xúc nhiều hơn với thế giới nhờ những hiệu quả kịp thời của nó.
3. Các phương thuốc cựu truyền chỉ là biện pháp tạm
Trong khi chờ các thuốc đặc trị đến được tay bệnh nhân, y học cựu truyền chỉ là biện pháp trợ thì vì nó chẳng thể dùng với thời gian dài trên quy mô toàn thế giới. Không chỉ nguồn thuốc dự trữ có hạn mà mỗi cây dược liệu (theo nguyên lý Đông y) đều cần một khoảng thời kì nhất định để khai thác (như vậy thì dược tính mới được bảo đảm) (4).
Tham khảo:
- 大宗商品新爆点：中药材走红寰宇 , , ngày truy cập: 18/ 03/ 2020.
- 中西医结合救治新冠肺炎推荐使用“清肺排毒汤” , , ngày truy cập: 18/ 03/ 2020.
- 仝小林院士：清肺排毒汤总有效率97%，无一例患者由轻转重, , ngày truy cập: 18/ 03/ 2020.
- 现在全世界冠状病毒感染严重，中药能够大量出口支援抗病毒吗？ , , ngày truy cập: 18/ 03/ 2020.
- 药品生产、流通企业积极响应新型冠状病毒肺炎疫情需求 , , ngày truy cập: 18/ 03/ 2020.
