Chị gái của bạn mình tốn khi còn rất trẻ. Một tháng sau, bạn mình bị đau dạ dày. Nội của mình, lúc nào cũng xem các tin cậy cướp giết rồi rầu lo cho con cháu, càng rầu lo thì bệnh dạ dày càng nặng hơn.
Lúc nào cũng vậy, mình lên nhà nội và mở tủ ra thì thấy trong đó đầy thuốc: từ thuốc viên đến thuốc rượu, thuốc bột, thực phẩm chức năng… loại nào cũng có.
Có lẽ nhiều người nghe xong sẽ thấy tức cười: sự rầu rĩ, lo âu thì có liên hệ gì đến bệnh bao tử chứ! Vâng, trước đây mình cũng nghĩ điều này là hoang đường. Mãi đến khi mình đối chiếu tư liệu với thực tế, trong đó có cả bản thân mình, mình mới tin là nó có cơ sở thực thụ (cả trong Đông y và Tây y).
Nào, bây chừ thì chúng ta cùng tìm hiểu nhé.
Sức khỏe bao tử có hệ trọng gì đến các thể của tinh thần?
Được biết, bao tử (dạ dày) của con người có nhiều chức năng, trong đó, các chức năng chính là vận động, co bóp thức ăn và tiết dịch tiêu hóa (1).
dạ dày và các cơ quan trong cơ thể người (ảnh minh họa)
Khi bị bệnh về bao tử, các triệu chứng thường gặp sẽ là đầy hơi, chướng bụng, khó tiêu, đau vùng thượng vị… Tùy từng bệnh chứng cụ thể mà cái đau có khi âm ỉ, có khi chua xót, có khi đau rát… nhưng nói chung là không hề dễ chịu chút nào!
Trong các căn do gây ra bệnh dạ dày thì có 2 nguyên do chính, bao gồm:
1. Nguyên nhân nguyên phát của bệnh dạ dày
nguyên cớ này do ý thức con người gây ra. Khi chúng ta tức giận, cuồng nộ, bực bội trong người thì quá trình tiết ra dịch vị sẽ bị ức chế, từ đó làm cho hoạt động tiêu hóa bị rối loạn.
Khi chúng ta căng thẳng (stress) hay cáu gắt, dạ dày cũng sẽ co bóp nhiều hơn và làm cho các huyết quản nhỏ trong dạ dày bị cọ xát (chính bản thân bao tử cũng suy yếu do cơ chế tự bảo vệ bị giảm).
Khi chúng ta sợ hãi, hoảng loạn, lớp niêm mạc của bao tử cũng sẽ bị xung huyết (1).
2. Nguyên nhân thứ phát của bệnh bao tử
căn do này là do người bệnh đã mắc các bệnh trước đó như: viêm ruột già kinh niên, viêm túi mật kinh niên… hoặc do ăn uống sai cách làm hại dạ dày (như ăn vội, vừa làm việc vừa ăn, ăn những thức ăn quá cay, quá nóng hoặc quá mặn, quá chua…, hoặc sử dụng các chất kích thích như bia rượu, cafe, trà đặc, thuốc lá… (1).
dạ dày, sự quy nạp hành Thổ và các mối tương quan
Nhắc đến ngũ hành thì có người tin, có người không tin, có người hiểu và có người không hiểu.
Ở đây, chúng ta chỉ xoáy vào một vấn đề nhỏ thôi: bệnh bao tử thì có can hệ gì đến hành Thổ?
Bạn biết đấy, trong ngũ hành thì có hành Thổ. Khi đem đối chiếu với các trạng thái khác, mình phát hiện có những điểm ham thích sau:
- Trong Lục phủ thì hành Thổ ứng với Vị (bao tử) .
- Trong Ngũ tạng thì hành Thổ ứng với Tỳ (lá lách, hệ tiêu hóa – mà lá lách và bao tử là hai bộ phận hầu như không tách rời khi nhắc đến quá trình tiêu hóa).
- Trong Ngũ vinh thì hành Thổ ứng với Môi (môi miệng là nơi mà ta ăn vào và ai bị bệnh bao tử thì thường sắc môi sẽ nhợt nhạt).
- Trong cơ thể thì hành Thổ ứng với Bụng (bụng là nơi chứa thức ăn).
- Trong Mùi vị thì hành Thổ ứng với Ngọt (vị ngọt thông vào Tỳ vị nhưng ăn quá ngọt thì lại hại Tỳ vị).
- Trong Ngũ tàng thì hành Thổ ứng với Ý (tâm ý, nghĩ suy, vì vậy ai hay phiền sẽ dễ mắc bệnh bao tử).
- Trong Thất tình thì hành Thổ ứng với lo âu, tư lự ( ).
Kết nối các dữ liệu ở trên lại, ta thấy rõ ràng có một mối liên tưởng giữa hành Thổ với Tỳ – Vị (lá lách – dạ dày hay hệ tiêu hóa nói chung). Đặc biệt, ở hai dữ liệu cuối, ta thấy những nghĩ suy lo âu, phiền muộn, rầu rĩ… sẽ quy về hành Thổ và ứng với bao tử.
Đau bao tử (ảnh minh họa)
Như vậy, có thể thấy rằng những người hay rầu rĩ, lo lắng, bất an… thì khả năng mắc bệnh dạ dày sẽ cao hơn những người thường nhật (đặc biệt là những người lớn tuổi).
Nếu bạn từng bị đau dạ dày, bạn sẽ hiểu vì sao những người bị đau dạ dày thường hay nhăn mặt, ôm bụng, mệt mỏi… Một căn bệnh xảy ra ngay cái nơi tiêu thụ thức ăn và chuyển hóa năng lượng ấy, nó thực thụ khiến cho người ta phải ngao ngán!
Tham khảo:
Các cách phòng bệnh dạ dày
Như trên đã nói, thể ý thức có vai trò rất quan trọng đối với các bệnh can hệ đến bao tử. thành thử, bạn hãy giữ cho mình ý thức lạc quan, thư giãn.
Dẫu cho cuộc sống có bề bộn, buồn bã hay có nhiều điều khiến cho bạn tức giận, không hài lòng…
Hãy nhớ buông xả và trân trọng bản thân mình – nó là độc nhất và quý giá nhất!
Thêm vào đó, bạn có thể nghe thêm nhạc Thiền để tâm khảm thư giãn (hoặc tập khí công để dẫn khí cũng có tác dụng rất tốt).
Ngoài ra, bạn cũng nên chú ý đến chế độ ăn uống và sinh hoạt của mình. Cụ thể như:
- Bổ sung thêm các loại vitamin và khoáng vật như A, D, K, B11, B12, Sắt, Can xi, Kẽm, Ma giê…
- Tránh sử dụng các chất kích thích, nhất là rượu và cà phê.
- Ăn uống thanh sạch (không ăn quá ngọt hoặc quá cay, quá mặn) và hạn chế ăn đồ chua.
- Không ăn lúc quá đói hoặc quá no.
- Chia thức ăn thành nhiều bữa và ăn chậm, nhai kỹ.
- Nếu bị ợ chua, sốt ruột, nôn nao và hay đói thì có thể ăn thêm rau xanh và bánh quy.
- Kiêng ăn các thực phẩm ướp nướng hoặc chiên xào vì chúng có tính kích thích dạ dày (1).
- Lan Anh (soạn), Bệnh bao tử và cách điều trị , NXB Thời đại, 2014, trang 10.
- Ngũ hành , , ngày truy cập: 02/ 07/ 2020.