Theo thống kê của bộ Y tế vào năm 2012 thì có hơn 90 % dân số Việt Nam không biết đến bệnh thiên đầu thống là gì – căn bệnh về mắt hiểm nguy và chỉ đứng sau đục thủy tinh thể ( ).
Nghe “thiên đầu thống”, nhiều người đoán rằng nó có can dự ít nhiều đến bệnh nhức đầu. Vâng, trên thực tế, bệnh này thường gây nhức đầu âm ỉ nhưng bản tính thực thụ của nó thì lại là một căn bệnh về mắt mà ta hay gọi là bệnh cườm nước (hay tăng nhãn áp, bệnh glôcôm).
Thiên đầu thống là gì?
Bạn cứ hình dung như thế này nhé. Khi sức ép của máu lên thành mạch tăng cao thì nó sẽ ra gây cao huyết áp – còn khi áp lực trong mắt vào khối mắt (hình cầu) tăng lên, đè nén vào các tế bào sau mắt thì sẽ gây ra thiên đầu thống ( ).
Mắt bị thiên đầu thống (ảnh minh họa)
Bệnh thiên đầu thống có nguy hiểm không?
Vâng, đây là loại bệnh thuộc dạng “cấp cứu nhãn khoa” – được xếp vào dạng hiểm nguy. Nếu không được điều trị sớm, thị giác sẽ bị tổn hại và có thể mù lòa vĩnh viễn.
Hơn nữa, trong quá trình điều trị, ngay cả khi nhãn quang đã khôi phục, mắt đã nhìn thấy rõ thì cũng không thể chủ quan mà phải theo dõi, thăm khám định kỳ ( ) ( ) ( ).
Các dấu hiệu cảnh báo bệnh thiên đầu thống
Nếu ngờ mình mắc bệnh hoặc thấy có các diễn tả sau, bạn hãy đi khám mắt để biết thêm tình hình sức khỏe của mắt nhé!
- Nhức đầu dữ dội hoặc âm ỉ, thỉnh thoảng buồn nôn.
- Vùng mắt bị đau nhức, người bệnh có cảm giác mắt mình bị căng lên (nếu lấy tay sờ vào thì có cảm giác cầu mắt căng cứng lên), nếu che một mắt thì mắt còn lại không nhìn thấy.
- Mắt nhìn không rõ và không xa, đôi khi thấy các quầng sáng xanh đỏ trong tầm nhìn…
- Chảy nước mắt sống, sưng giác mạc hoặc đau mắt đỏ ( ) ( ) ( ).
Nhức đầu dữ dội – một trong các dấu hiệu cảnh báo thiên đầu thống
Những nguyên cớ phổ biến
Có nhiều căn do dẫn đến căn bệnh này. Trong đó, có thể kể đến các nguyên do thường gặp như:
- nhân tố di truyền : Nếu ông bà, bố mẹ của bạn mắc bệnh này thì khả năng mắc bệnh của bạn là rất cao.
- Do ăn uống : Trong trường hợp cơ địa của bạn mẫn cảm với các món ăn béo và các chất kích thích thì bạn cũng có nguy cơ bị thiên đầu thống.
- Do mắc các bệnh về mắt : Những người mắc chứng giác mạc nhỏ hoặc bị viễn thị (nặng) thì cũng dễ mắc bệnh này.
-
Do chăm sóc mắt chưa tốt
: Nhiều người có nếp dùng thuốc nhỏ mắt hàng ngày. Tuy nhiên, điều này lại không tốt cho mắt và nếu dùng phải các loại thuốc nhỏ mắt có chứa corticoid thì khả năng bị thiên đầu thống cũng rất cao.
Ngoài ra, một điều quan yếu nữa là tình trạng làm việc trước máy tính trong thời gian dài hoặc vô tình làm tổn thương mắt (chấn thương) thì cũng là những nguyên tố dễ dẫn đến thiên đầu thống. - Do biến chứng từ các bệnh khác : Những người đã từng mắc bệnh đục thủy tinh thể, tiểu đường, huyết áp cao hoặc thấp… nếu không điều trị kịp thời thì cũng gây ra các biến chứng, trong đó có thiên đầu thống ( ) ( ) ( ).
Các cách kìm hãm bệnh
ngày nay, bệnh thiên đầu thống vẫn chưa có phương pháp điều trị triệt để. Tuy nhiên, chúng ta có những phương pháp để hạn chế tác hại và làm chậm quá trình phát triển của bệnh (như điều trị bằng thuốc – dùng cho trường hợp glôcôm góc mở; điều trị bằng laser – dùng cho trường hợp glôcôm góc đóng; hoặc phẫu thuật – khi các biện pháp trước đó không hiệu quả).
Và dù là biện pháp nào thì cũng cần được sự chỉ định và theo dõi sát của các thầy thuốc chuyên khoa ( ).
Tham khảo:
Khám mắt định kỳ để sớm phát hiện thiên đầu thống
Lưu ý gì khi bị thiên đầu thống?
Khi có dấu hiệu hoặc nghi bị thiên đầu thống, bạn nên ngay thức thì đi khám mắt vì:
- Ở dạng cấp tính, bệnh này có thể gây mù lòa trong thời kì ngắn (với các triệu chứng đột ngột và dữ dội).
- Ở dạng kinh niên thì việc phát hiện sớm sẽ giúp quá trình điều trị được thuận tiện, hà tiện và hiệu quả hơn (với các triệu chứng tăng dần chừng độ theo thời kì) ( ).
thông báo thêm
Nói về bệnh thiên đầu thống thì cũng không thể bỏ qua cây thuốc cùng tên mà lá của nó có thể điều trị bệnh này. Đó là cây thiên đầu thống, có tên khoa học là Cordia obliqua.
Cách dùng : Mỗi ngày, sắc uống từ 6 – 16 g lá khô, đồng thời phối hợp hái thêm lá tươi, giã nát rồi đắp lên ác (chỗ đau nhức) (theo GS. Đỗ Tất Lợi) (5).
- Cách nhận mặt sớm bệnh thiên đầu thống để tránh nguy cơ bị mù vĩnh viễn , , ngày truy cập: 02/ 08/ 2020.
- Thiên đầu thống là bệnh gì? , , ngày truy cập: 01/ 08/ 2020.
- Bệnh thiên đầu thống (tăng nhãn áp glôcôm): nguyên cớ, triệu chứng cảnh báo , , ngày truy cập: 01/ 08/ 2020.
- Nhận biết sớm bệnh thiên đầu thống , , ngày truy cập: 01/ 08/ 2020.
- Đỗ Tất Lợi, Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam , Nxb y khoa, 1999, trang 420.
