Khổ sâm cho rễ còn được đông y gọi là cây dã hòe, cây khổ cốt. Cây thuốc này được báo đài tung hô là có tác dụng chữa rối loạn nhịp tim, vậy thực hư công dụng của vị thuốc này ra sao ?
Tên khoa học
Sophora flavescens Ait, thuộc họ cánh bướm (1)
miêu tả
Theo các tài liệu khổ sâm tức thị sâm đắng và hiện thời có tới ba loại thảo dược có tên gọi khổ sâm đó là (1).
- Khổ sâm cho lá
- Khổ sâm cho rễ (Cây thuốc mà chúng ta đang tìm hiểu)
- Hạt khổ sâm (Cây sầu đâu cứt chuột)
Khổ sâm cho rễ có lá giống lá phan tả diệp, hoa màu vàng nhạt mọc dải khắp chiều dài của nhánh cây. Cây này có cành nhỏ, chiều cao dưới 1 mét, thân khá nhỏ nhưng có rễ khá lớn (Rễ được dùng làm thuốc, nên mới có tên gọi khổ sâm cho rễ).
Khổ sâm cho rễ mọc ở đâu ?
Theo sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” Nhà xuất bản y học năm 2004 giá sư Đỗ Tất Lợi có viết về loài cây này, tài liệu có viết khổ sâm cho rễ chưa thấy mọc ở Việt Nam mà chỉ mọc ở một số nơi tại Trung Quốc, quờ quạng nguồn dược chất này đều phải nhập cảng từ Trung Quốc.
Đúng như tác giả đã đề cập, đến tận ngày nay chúng ta vẫn phải du nhập phần nhiều các loại dược liệu từ Trung Quốc trong đó có cây khổ sâm cho rễ.
Thành phần hóa học: gồm các ancaloit và flavonoid có tên matrin (1).
Tính vị
Cây có vị ngọt đắng, tính mát (1).
Hình ảnh khổ sâm cho rễ
Tác dụng của cây khổ sâm cho rễ
- Tác dụng lợi tiểu (1)
- Khả năng điều trị rối loạn nhịp tim: Khoa Hóa sinh, Đại học Y quốc gia Yang-Ming, Đài Bắc, Đài Loan đã tiến hành thể nghiệm trên chuột và phát hiện chiết xuất ethanol của cây khổ sâm cho rễ Sophara flavescens Ait có tác dụng chống loạn nhịp tim ( )
- Tác dụng hỗ trợ điều trị bệnh tiểu đường: Nghiên cứu tại 5 Trường đại học hàng đầu Trung Quốc trên chuột thí nghiệm cho dùng dịch chiết từ rễ cây khổ sâm cho lá Sophora flavescens Ait, các nhà nghiên cứu đã phát hiện khả năng điều trị đái tháo đường mạnh mẽ. Nghiên cứu kết luận cây thuốc này có thể được sử dụng như một phương thuốc an toàn để điều trị bệnh tiểu đường ( )
- Tác dụng hạ sốt, tẩy giun (Kinh nghiệm dân gian)
- Tác dụng kháng viêm mạnh mẽ . thử nghiệm được tiến hành trên chuột bởi 07 viện nghiên cứu tại Trung Quốc. Các nghiên cứu kết luận hoạt chất flavonoid trong cây thuốc này rõ ràng có hoạt tính chống viêm ( )
Cách dùng khổ sâm cho lá
Theo kinh nghiệm dân gian liều dùng khoảng 10g rễ khô/ngày. Sắc với khoảng 600ml nước, đun cạn còn khoảng 200ml, chia 3 lần uống trong ngày (1).
Nói tóm lại
- Các nghiên cứu trên chứng tỏ khổ sâm cho rễ là một vị thuốc quý, mang nhiều lợi. cho sức khỏe. Đặc biệt là thảo dược này có công dụng hỗ trợ điều trị rối loạn nhịp tim (Theo các nghiên cứu đã chứng minh).
- Tuy vậy cần lưu ý, loại thảo dược này giờ nước ta vẫn chưa làm chủ được nguồn vật liệu mà vẫn phải dựa vào nguồn ngoại nhập từ Trung Quốc là chính. Chất lượng của các sản phẩm có cỗi nguồn Trung Quốc vững chắc sẽ khiến nhiều người phải e sợ.
Lưu ý
Không nhầm lẫn công dụng của cây khổ sâm cho rễ với (Một loại thảo dược mọc hoang nhiều ở nước ta nhưng chỉ dùng để điều trị bệnh viêm bao tử, đường ruột).
Sách “Những cây thuốc và vị thuốc Việt Nam” – Đỗ Tất Lợi – Nhà xuất bản y khoa năm 2004 – Trang 826, 827, 828.
Ngày tham khảo 27 tháng 3 năm 2019
2. The Antiarrhythmic Effects of Sophora Flavescens Ait. in Rats and Mice
Ngày truy cập 27 tháng 3 năm 2019
3. Antidiabetic Effects of Flavonoids From Sophora Flavescens EtOAc Extract in Type 2 Diabetic KK-ay Mice
Ngày truy cập 27 tháng 3 năm 2019
4. In vivo and in vitro anti-inflammatory effects of Sophora flavescens residues
Ngày truy cập 27 tháng 3 năm 2019
