“
Ngồi buồn nhớ mẹ ta xưa,
Miệng nhai cơm bún, lưỡi lừa cá xương
.”
(Ca dao)
Thật vậy, cái thời trẻ em có ai chưa từng ăn cơm do bố mẹ mình nhai và mớm! Thế nhưng, đâu phải chỉ con trẻ mà người già cũng rất cần được săn sóc về bữa ăn hàng ngày.
Ngày bà mình còn sống, bà hay bảo rằng: Tụi bây không biết cách lo cho người già gì hết, chỉ có chị sui tao mới biết cách lo . Đúng vậy, chỉ có người già mới hiểu được những khó khăn của nhau khi răng yếu, tay run… Những suy thoái về tuổi tác, nếu bạn không đích thực trải qua thì khó mà cảm nghiệm được.
Trong chọn lọc thức ăn cũng vậy. Có những món ăn quá cứng mà người già chẳng thể nhai được. Mặt khác, có những món ăn khó tiêu hóa mà khi vào cơ thể những người lớn tuổi, nó sẽ gây khó chịu cho bao tử, bao tử, thậm chí là gây ra ỉa chảy, táo bón. Vậy, trong những thực phẩm được đề xuất cho người già (người cao tuổi), những loại nè dễ nấu và dễ ăn nhất?
1. Bí đỏ thực phẩm có lợi cho người già
Nếu nấu canh bí đỏ mà quên nêm, bạn cũng sẽ thấy nó có vị hơi ngọt. Đó là vì trong thịt quả bí có chứa chất đường bột (3,3 – 11 g/ 100 g) ( ). Bên cạnh đó, với lượng vitamin dồi dào và các khoáng chất như Sắt, Phốt pho; bí đỏ được xem là thực phẩm bồi dưỡng ly tưởng cho người già (chất côban trong bí đỏ còn giúp bổ máu).
Thật vậy, đối với người lớn tuổi cũng như con trẻ, bí đỏ không chỉ mềm ngọt, dễ ăn mà còn mang lại nhiều ích lợi như:
- ngừa xơ cứng động mạch.
- Giúp nhuận trường, giảm táo bón.
- Ngăn ngừa tai biến huyết mạch não.
- Giúp tăng cường khả năng miễn dịch.
Tuy nhiên, vì bản tính của bí đỏ là chứa nhiều đường nên những người bị tiểu đường cần lưu ý đến tổng lượng đường tiếp nhận hàng ngày, từ đó đưa ra một chế độ ăn hợp lý. Với bí đỏ, bạn có thể xào, hầm xương hay nấu canh tùy thị hiếu (lưu ý không được nấu cùng thịt dê hay thịt cừu vì sẽ gây vàng da) (2).
2. Bắp (ngô)
Bắp là thực phẩm dễ mua và dễ chế biến. Chắc hẳn không ai lạ gì trái bắp ăn sáng những buổi đến trường và cả chén chè bắp thắm thiết thơm ngọt. Và, cả món bắp nướng thơm lừng mũi nữa, bạn còn nhớ chứ?
Bắp (ngô)
Với người già, việc bổ sung thêm bắp vào chế độ ăn có ý nghĩa khôn cùng quan yếu. Bạn biết đấy, trong bắp có chứa một lượng lớn axit linolic cùng nhiều loại vitamin, khoáng vật khác. nên, ăn bắp vừa giúp giảm cholesterol lại vừa tăng cường sức khỏe, đề phòng tàn nhang, lãng trí và xơ cứng động mạch (2).
- Tham khảo:
3. Đậu phụ thực phẩm có lợi cho người già
Nhắc đến đậu phụ là nhắc đến chế độ ăn chay. Thế nhưng, tại sao đậu phụ lại tốt cho những người ăn chay và cả những người già nhỉ?
Lý do thứ nhất : Giá trị dinh dưỡng của đậu phụ không thua kém nhiều so với thịt (với khoảng 40 % chất đạm, 25 % chất đường và 20 % chất béo – đa phần là chất béo tốt).
Lý do thứ hai : Đậu phụ giàu vitamin B1 giúp xúc tiến chuyển hóa năng lượng và ngăn ngừa chứng phù chân.
Lý do thứ ba : Đậu phụ chứa nhiều Phot pho – loại khoáng vật tham dự vào quá trình cấu tạo răng, xương.
Lý do thứ tư : Ăn đậu phụ còn giúp bảo vệ gan, ngừa béo phì, xơ cứng động mạch và nhiều bệnh khác…
Lưu ý: Đậu phụ thường có màu hơi vàng nhẹ. thành ra, nếu bạn mua phải đậu phụ có màu trắng bạch thì nhiều khả năng là đã được tẩy trắng. Trong chế biến, bạn có thể đa dạng hóa nhưng đậu phụ nấu canh cải cúc hay súp lơ xào đậu phụ được xem là các món ăn vừa thanh nhiệt vừa tẩm bổ (2).
Súp lơ xanh xào đậu phụ
4. Súp lơ xanh
Nói đến (bông cải xanh) là nói đến loại rau quả lý tưởng cho người giảm cân với mức năng lượng khá thấp, là loại thực phẩm có lợi cho người già: chỉ 34 kcal/ 100 g ( ). Không chỉ thế, súp lơ xanh còn trổi với 4 loại nguyên tố vi lượng rất tốt cho sức khỏe, bao gồm:
- Ka li: giúp tương trợ chức năng tim.
- Sắt: phòng ngừa thiếu máu, điếc và chứng sợ lạnh ở người cao tuổi.
- Si lic: đề phòng ung thư và tai biến huyết mạch não.
- Can xi: giảm nguy cơ bị loãng xương (một trong các bệnh thường gặp của người già).
Cách dùng : Hấp hoặc xào tái để ăn sẽ tốt hơn các phương pháp chế biến khác (2).
5. Nấm tuyết thực phẩm có lợi cho người già
Nấm tuyết nhĩ nổi tiếng là thức ăn bồi bổ cho người cao tuổi, rất thực phẩm có lợi cho người già với các công dụng quý như: chống lão hóa, tăng cường lượng bạch huyết cầu trong máu, tăng cường khả năng chống phóng xạ, làm mạnh phổi, kéo dài tuổi thọ, hạ mỡ máu và tốt cho người bị viêm phế quản kinh niên.
Chè hạt sen nấm tuyết
Cách dùng : Lấy nấm tuyết chưng đường phèn để ăn vào buổi sáng hoặc nấu chè nấm tuyết hạt sen… Lưu ý, khi mua, chúng ta không nên chọn loại nấm tuyết có màu trắng và khi sơ chế cần ngâm rửa nhiều lần (đồng thời nấu chín thật kỹ trước khi dùng).
Lưu ý : Những người bị rối loạn tiêu hóa và ỉa chảy không nên ăn nấm tuyết. Bên cạnh đó, những người bị cảm lạnh, sợ lạnh và ho đờm do thấp nhiệt cũng không nên ăn (2).
Như vậy, chúng ta đã cùng đi qua năm loại rau quả tốt cho người cao tuổi. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều loại khác như hạt sen, bí đao, dâu tây… cũng rất tốt với sức khỏe người già. Tùy từng điều kiện và sở thích ăn uống mà bạn có thể phối hợp để tạo ra những món ăn thơm ngon, tẩm bổ cho cả gia đình, bạn nhé!
- Bí ngô , , ngày truy cập: 15/ 04/ 2020.
- 11 loại thực phẩm tẩm bổ, chống lão suy ở người cao tuổi, NXB Phụ nữ (2009), trang 3 – 23 – 31 – 45 – 52.
- Bông cải xanh , , ngày truy cập: 15/ 04/ 2020.
