Chắc hẳn khi nghe tên gọi của loài cây này bạn sẽ tưởng tưởng đến một loại cây nào đó xấu xí, hôi hám, ? Nhưng không đây là một loài hoa rất đẹp mang trong mình những chất hóa học cực độc không có thuốc giải, đó là cây bả chó.
- Tên khác : Nghệ tây mùa thu, thu thủy tiên, nữ hoàng độc dược…
- Tên khoa học : Colchicum autumnale L ( ).
- Họ : Bả chó hay còn gọi là h tỏi độc.
thể hiện
- Thân: Là dạng cây thân thảo, thân rất ngắn tựa như cây loa kèn
- Lá: Lá dài mọc ngay từ gốc lên, là thuôn nhọn và có thể dài tới 30cm
- Loài cây này có hoa cực kỳ đẹp, mọc sát mặt đất và thường chỉ cao khoảng 30cm
- Hoa: Khi lá bắt đầu lụi khô héo thì hoa mới nở – hoa nở vào thời gian mùa thu, hoa bả chó là những bông hoa tím sặc sỡ nhiều cánh nhỏ, chính giữa là nhụy hoa với nhiều tua ngắn màu vàng.
- Củ: Gốc cây phình to thành dạng củ giống củ tỏi.
bộc lộ hình dạng cây bả chó
Lá bả chó
Cây bả chó mọc ở đâu ?
Ở nước ta không thấy cây này, được biết cây mọc nhiều ở các nước Châu Âu nơi có khí hậu lạnh. Tuy là loài cây có độc tính cao nhưng các nước Châu Âu vẫn để loại cây này phát triển thiên nhiên tại các công viên vì điểm đặc biệt và vẻ đẹp tót vời của những bông hoa vào mùa thu.
Thành phần hóa học
Hoạt chất gây độc cực mạnh của loài cây này là colchicin , được biết chưa có thuốc giải chất độc này.
Những vụ ngộ độc cây bả chó trên thế giới
- Tại Slovenia: một nữ giới 71 tuổi đã ăn một loại cây mà cô nghĩ là tỏi hoang dại ( Allium ursinum ). Mười giờ sau cô đến khoa cấp cứu than phiền buồn nôn, nôn và đi tả, rối loạn nhịp tim, suy gan. Các bác sỹ tiến hành cấp cứu bằng cách rửa dạ dày bằng than hoạt tính, truyền nước muối bình thường và cô đã được cứu sống. Các bác sỹ xác định cô đã ăn nhầm phải cây bả chó Colchicum autumnale L ( ).
- Tại Thụy sĩ: Theo thưa tại Đại học Zürich một con bò cái đã có các dấu hiệu nghiêm trọng của kích ứng đường tiêu hóa cấp tính 48 giờ sau khi ăn lá tươi cây Colchicum mọc trên một đồng cỏ. Các chuyên gia đã phát hiện chất colchicine trong huyết thanh và nước tiểu bằng phương pháp sắc ký lỏng kết hợp với phép đo phổ khối song song và sử dụng phương pháp ion hóa áp suất khí quyển ( ).
- Tử vong do uống nhầm cây bả chó : Tại Slovenia một người đàn ông 76 tuổi có tiền sử bệnh gan do rượu và suy thận, người đã uống nhầm Colchicum mùa thu thay vì tỏi hoang dại với các biểu lộ diễn tả buồn nôn, nôn và tiêu chảy 12 giờ sau khi uống. Bệnh nhân đã được cáp cứu tới bệnh viện và điều trị tương trợ bằng hydrat hóa, thuốc vận mạch, thở máy và kháng sinh. Vào ngày thứ ba, bệnh nhân tử vong do ngừng tim do tâm thu ( ).
nữ vương độc dược Colchicum autumnale L
mô tả ngộ độc cây bả chó
- Buồn nôn
- tiêu chảy
- Rối loạn nhịp tim
- Suy hô hấp
- Suy gan
- Suy Thận
Cách giải độc bả chó
Gọi cấp cứu và chuyển bệnh nhân tới bệnh viện càng sớm càng tốt. Tại đây các chuyên gia sẽ tiến hành các biện pháp tẩy ruột, giải độc theo chuyên môn nghiệp vụ.
Thông tin thêm
dù rằng ở nước ta ít thấy nhưng cây vẫn có thể được nhập khẩu về theo nhiều đường khác nhau. Với bài viết này caythuoc.org mong muốn bạn đọc biết được những độc tính tiềm tàng từ cây cỏ để biết cách phòng tránh.
Tham khảo:
- Cây bả chó , , ngày truy cập 07 tháng 7 năm 2020.
- Acute poisoning with autumn crocus (Colchicum autumnale L.) , , ngày truy cập 07 tháng 7 năm 2020.
- A Fatal Case of Autumn Crocus (Colchicum Autumnale) Poisoning in a Heifer: Confirmation by Mass-Spectrometric Colchicine Detection , , ngày truy cập 07 tháng 7 năm 2020.
- Case report: fatal poisoning with Colchicum autumnale , , ngày truy cập 07 tháng 7 năm 2020.
