Nhắc “chà là” là nhắc Tết. tuồng như có mứt hạt sen rồi, có hoa đào hoa mai rồi nhưng phải có thêm mứt chà là nữa thì mới là Tết. Loại mứt này – ăn mau chán vì ngọt và thịt quả dẻ quá nhưng không ăn thì lại buồn miệng, lại thèm.
nên thành thử năm nào cũng vậy, trên mâm mứt bánh mời khách của những gia đình truyền thống đều có một ngăn cho loại quả này.
Và cũng ít ai biết rằng, ngoài tác dụng ăn chơi, quả chà là còn có công dụng như một vị thuốc. chẳng những thế, cả trái chín tươi và đã phơi khô đều chứa nhiều chất xơ và các dưỡng chất thiết yếu giúp tăng cường sức khỏe.
Vài nét về cây chà là
Cây chà là có tên khoa học là Phoenix dactylifera, thuộc họ Cau và có thân đứng, cao, tán lá như cây dừa nhưng thân cây vẫn còn nhiều bẹ lá ( ).
Vườn chà là trĩu quả đẹp như tranh
Trái chà là mọc thành chùm như chùm cau, khi chín thì ngọt thanh. Ở nước ta, cây chà là đốn được trồng để lấy quả (cùng làm cảnh) và là loài cây có giá trị kinh tế cao.
Quả chà là hỗ trợ tiêu hóa, ngăn ngừa rối loạn đường ruột
Được biết, trái chà là chín có vị ngọt thanh và chứa nhiều chất xơ, chất đạm, chất béo cùng các vitamin và khoáng chất như Ka li, Man gan, Ma giê, Kẽm, Se len, Can xi, Phốt pho, vitamin A, vitamin B1, vitamin B2, vitamin B6, …
Chính nên chi, loại quả này có tác dụng tăng cường miễn nhiễm đáng kể.
Chùm chà là đang chín
Đặc biệt, sau khi được phơi khô một phần, quả chà là sẽ ở trạng thái tốt cho đường ruột nhất (dẫu không ngọt bằng quả khô hoàn toàn).
Đó là vì trái chà là có chứa chất xơ hòa tan, chất xơ không hòa tan và tanin giúp tương trợ tiêu hóa, điều hòa đường ruột và ngăn ngừa rối loạn đường ruột.
bởi thế, bạn có thể ăn vài quả khô mỗi ngày (và lưu ý chọn nhà cung cấp uy tín để tránh loại quả bị tẩm hóa chất bảo quản độc hại, bạn nhé!) (2) ( ).
Trái chà là khô
Quả chà là đối với đường huyết và sức khỏe tim mạch
Quả chín có chứa đường nhưng là loại đường phân giải chậm. thành thử, nó không làm cho tình trạng đường huyết trở thành xấu đi mà ngược lại, lượng chất xơ hòa tan có trong trái cây này còn giúp điều hòa đường huyết.
Bên cạnh đó, vì có chứa nhiều Ka li nên việc bổ sung chà là như một món ăn vặt còn giúp làm mạnh tâm thần, nâng cao hiệu quả bàn thảo chất và hỗ trợ các mô cơ co bóp dễ dàng hơn (trong đó có cơ tim). Mặt khác, như đã nói, quả chà là còn chứa nhiều chất xơ hòa tan nên có thể làm giảm mỡ xấu và tăng cường sức khỏe tim mạch.
Ngoài ra, trong dân gian, quả cây này còn được chế biến thành dạng nước sốt hoặc si rô (hoặc có khi nấu lấy nước uống như trà) để giảm ho, giảm cảm lạnh và điều trị viêm phế quản (2).
Trái chà là giúp chống oxy hóa, kháng viêm
Nhắc đến tác dụng chống oxy hóa thì rất nhiều thảo dược – trái cây đều có tác dụng này và loại quả này cũng không ngoại lệ. Được biết, lượng carotene và các chất gốc phenol có trong quả chà là không chỉ giúp chống oxy hóa mà còn giúp nuôi dưỡng da, cải thiện sức khỏe và độ căng bóng của làn da.
Mặt khác, lượng tanin có trong trái chà là còn giúp phòng ngừa sưng viêm, trong đó có viêm khớp. thành thử, với người cao tuổi thì loại quả này lại càng có ý nghĩa quan yếu, giúp chắc xương và giảm các cơn đau ở khớp ( ).
Những lưu ý khi dùng
- Cách dùng : Bạn có thể ăn quả chín tươi, quả sấy khô,hoặc quả đã qua chế biến dưới dạng canh, sữa, mứt, bánh quy hạnh nhân chà là, gà nấu chà là, thịt xông khói cuộn chà là…
- Liều lượng : Quả của cây có mức năng lượng cao và chứa nhiều dưỡng chất, vì thế, nếu ăn nhiều, bạn sẽ dễ bị tăng cân hoặc đầy bụng, đau nửa đầu… thành thử, mỗi lần ăn, bạn chỉ nên ăn từ 2 – 6 quả là được nhé ( ).
Tham khảo:
- Chà là , , ngày truy cập: 08/ 01/ 2020.
- Susan Curtis – Pat Thomas – Dragana Vilinac, Dinh dưỡng chữa bệnh – Trái cây , NXB Tổng hợp TP. Hồ Chí Minh, trang 64.
- Quả chà là – loại trái cây ‘hội tụ’ nhiều dưỡng chất quý, ăn ngon miệng mà ‘lợi trăm đường’ , , ngày truy cập: 08/ 01/ 2020.